Selanik

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu, büyük önder Mustafa Kemal Atatürk’ün doğduğu ve ailesiyle birlikte yaşamının bir bölümünü geçirdiği bu şehrin Türkiye için ayrı bir önemi ve değeri vardır.

Thermaic Körfezi etrafında kurulmuş olan şehir, Makedonya’da Halkidiki Yarımadası’nın kuzey batısında yer alır.. Önemli bir Roma ve sonrasında Bizans kenti olan Selanik, 1430’da II. Murat tarafından kesin olarak fethedilir ve 1912’de Balkan Savaşları esnasında, bozguna uğrayan Osmanlı ordusunun şehirden çekilmesine dek Osmanlı kenti kimliği taşır. 1492’de İspanya’dan kaçan sefarad yahudilerinin bir kısmı Selanik’e yerleşir. Rumlar, yahudiler, müslümanlar ve diğer hristiyan unsurlarla beraber kozmopolit bir kenttir. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde Jöntürk hareketi ve İttihat ve Terakki cemiyetinin başını çektiği modernleşme hareketleri için bir üs vazifesi görür. 20. yy’da yaşanan savaşlar ve mübadeleyle kozmopolit kent kimliğini büyük oranda yitirir. Bugün milyonluk nüfusuyla bir metropol haline gelen Selanik, Yunanistan’ın Atina’dan sonra ikinci büyük kentidir.

Roma Dönemi’nde önemli bir geçiş yolu olarak inşa edilen Via Egnatia, Selanik’ten geçerek doğuya gider ve bu yolun varlığı kentin gelişimine damgasını vurur. Ünlü Galerius Kemeri Roma Dönemi’nin ihtişamını yansıtır. Selanik’te on beş Bizans ve erken hristiyan dönem eseri UNESCO Dünya Mirası listesine dahil olmuştur. Yine şehrin simgesi haline gelmiş olan Beyaz Kule, bir Osmanlı eseridir. Roma, Bizans, Yahudi ve Osmanlı eserleri şehirin çok kültürlü geçmişinin önemli birer ibaresidir.

Mustafa Kemal Atatürk’ün doğduğu ev bugün Selanik’te Türkiye Selanik Başkonsolosluğu arkasından bulunan Apostolou Pavlou Sokağı’nda Atatürk Evi adı altında müze olarak ziyaretçilere açıktır.

1997’de Avrupa’nın Kültür Başkenti seçilen Selanik, Yunanistan için de bir kültür merkezi niteliği taşır.