- info@arkasturizm.com.tr
- +90 232 520 65 00
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde konumlanan, 1211 yılında Meyyafarikin Eyyubilerinden Melik Eşref Muzaferüddin Musa’nın emri ile yaptırılan camii, Osmanlı zamanında medrese, mezarlık ve Hz. İbrahim’in ateşe atıldığında düştüğü mekândan oluşan bir külliyeye dönüşür. Makam Camii veya Döşeme Camii olarak da anılan yapı, 504 tarihinde yaptırılan Meryem Ana Kilisesi üzerine yapılır. Kare gövdeli çan kulesi, minareye çevrilir. Yapı, zaman içerisinde onarımlar geçirir.
12 bin yıl önce inşa edilen ve dünyanın ilk tapınağı olarak anılan Göbeklitepe, Şanlıurfa merkeze yaklaşık olarak 12 km uzaklıkta yer alır. Neolitik dönemde, bir tepe üzerine yuvarlak biçimli olarak inşa edilen yapıların meydana getirdiği Göbeklitepe’de dini amaçlı yapılan bu yapılardan 20 adet bulunduğu; ancak günümüze dek altı tanesinin gün ışığına çıkarıldığı ifade edilir. Dünyanın ilk tapınağı olarak anılan bu yapılar 40-60 ton ağırlığındaki T biçimli sütunlar ile çevrelenir. Sütunlar üzerinde yılan, yaban domuzu, boğa, tilki gibi hayvan tasvirleri ile semboller bulunur. Göbeklitepe, UNESCO Dünya Mirası Kalıcı Listesi’nde yer alır.
Şanlıurfa ili Harran ilçesinde yer alan Harran Kalesi, şehrin güneydoğusunda bulunur. Emevi halifesi II. Mervan tarafından inşa ettirilen sarayın, aslen kale olabileceği düşünülür. Kaynaklarda, tarihte kaleden önce burada bir Sabii madeni olduğundan bahsedilir. Düzensiz dikdörtgen planına sahip olan kalenin dört köşesinde onikigen birer kule görülür. Kuzeybatı yönündeki kule tamamen yıkıkken, güneydoğu yönündeki kulenin dış kısmı yıkık iç kısmı ise ayaktadır. Kuzey doğu ve güneybatı yönündeki kuleler ise halen ayaktadır. Kalede yapılan kazılardan çıkarılan eserlerin bir kısmı günümüzde Urfa Müzesi’ndedir.
Gümrük Hanı’nın kitabesine göre, han, 1562 yılında Kanuni Sultan Süleyman döneminde inşa edilmiştir. Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde yapıdan Yetmiş Hanı adı ile bahsedilir. Dikdörtgen planlı olan, kesme taştan inşa edilen yapı, çift renkli taşlardan yapılmasından ötürü Alaca Han olarak da anılır. İki katlı hanın avlusunda dükkanlar yer alır. İkinci katta ise hanın odaları bulunur. Han, 2001 yılında restore edilmiştir.
Şanlıurfa ili Siverek ilçesinde yer alan Cudi Paşa Konağı’nın inşa tarihi net olarak bilinmemektedir. Han olarak inşa edilen yapı, 1903 senesinde Siverek Belediye Başkanı Cudi Paşa tarafından tren istasyonuna dönüştürülür. İlerleyen yıllarda konak belediye hizmetleri için tahsis edilir. Yapı, günümüzde ise lokanta ve kafe olarak işletilir.
Asurlular döneminden kalan ve bölgenin dış saldırılara karşı korunması amacıyla inşa edilen Siverek Kalesi, yüksek bir tepe üzerinde konumlanır. Günümüzde kale, harap durumdadır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan camii, Şair Sakıb tarafından yazılan 1839 tarihli bir kitabeye sahiptir. Kitabeye göre camii, Hafız-ı Kur’an Müşir Paşa tarafından Muhammed Paşa’nın desteği ile yıkılmasının sonrasında tekrar inşa edilir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesi Yardımcı köyünde yer alan Cabir El-Ensar Camii'nin silik bir kitabeye sahip olması nedeniyle ne zaman ve kim tarafından yapıldığı konusunda net bir bilgi mevcut değildir. Kesme taştan inşa edilen dikdörtgen planlı camii, dört kubbe ile örtülüdür. Caminin doğusunda konumlanan kubbeli mekan, camiden ayrılmıştır ve bu bölümde bir türbe bulunur. Türbede, Hz. Muhammed ile pek çok savaşa katılan ve kendisinin ölümünden sonra Şam’ın fethinde yer alan Cabir El-Ensar’ın yattığına inanılır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan, 18.yy’da mevlevihane olarak inşa edilen yapı, sonrasında camiye dönüştürülür. Tek kubbeye sahip olan kare planlı camii günümüzde ibadete açıktır.
Rıdvaniye Camii olarak da anılan Rızvaniye Camii, 1736 yılında Rıdvan Ahmet Paşa tarafından inşa ettirilir. Camii ve medrese, Aziz Thomas Kilisesi’nin yerine yaptırılır. Cami vakfiyesi 1740 yılında Şer-i Şerif meclisinde hazırlanır. Kesme taştan inşa edilen yapı, dikdörtgen planlıdır ve üç kubbe ile örtülüdür. Caminin ahşap kapısı üzerinde yer alan 18.yy süslemeleri görülmeye değerdir. Süslemeler, Şanlıurfa camilerindeki tek örnek olarak belirtilir. Onikigen gövdeli, tek şerefeli cami minaresi yapının doğusunda konumlanır. Minare süslemeleri ve kabartmalar dikkat çeker. Caminin harim kapısında yer alan zincirleme dolanmış çift yılan kabartması da öne çıkan detaylardandır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Miskinler Mescidi’nin kitabeye sahip olmaması nedeniyle yapım tarihi hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. Mescidin, 1865 yılında Muhammed Nabi adında biri tarafından inşa ettirildiği tahmin edilir. Günümüzde yapı ibadete açıktır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunan Tuzeken Camii’nin inşa kitabesi yer almadığından caminin ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Camide yer alan iki kitabeden biri 1754 tarihlidir ve minarenin Hacı Mustafa tarafından yaptırıldığını yazar. Diğer kitabe ise 1858 tarihlidir ve cami avlusunun batısında yer alan odanın hafız yetiştirmek için yeniden yaptırıldığını yazar.
Şehrin en eski camilerinden biri olarak bilinen Hacı Yadigar Camii, Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunur. Camii, Kuttik Camii olarak da bilinir. Camii kitabesinde 1155, 1514 ve 1871 yıllarında onarım geçirdiği ifade edilir. Dikdörtgen planlı camii, kesme taştan inşa edilmiştir. Caminin ince sütunlar üzerine oturan piramit külahlı, minber minaresi avlu duvarının kuzey batı köşesinde konumlanır.
Hızanoğlu Camii, inşa kitabesine sahip olmaması nedeniyle, caminin yapım tarihi hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. Onarım kitabelerine sahip olan caminin avlu ve iç mekan kapısı kitabelerinde, 1142 tarihinde Hacı Halil Ağa tarafından yapının onarıldığı yazılıdır. Minare kaidesinin batısında yer alan, Şair Zahir tarafından yazılan kitabede ise isim bulunmayıp ebced hesabı ile 1729 tarihine yer verilmiştir. Kare planlı camii, büyük bir kubbe ile örtülüdür. Camii, silindirik gövdeli ve tek şerefeli minareye sahiptir.
Attar Pazar Camii’nin kitabeye sahip olmaması nedeniyle, ne zaman ve kim tarafından yapıldığı hakkında net bir bilgi yoktur. 1523 tarihli vakfiyede yapı, Cami-i Hoca Ahmet olarak geçer. Hacı Abdülfettah bin Şaban Vakfı’na ait 1628 tarihli, Rıdvan Ahmed Paşa Vakfı’na ait 1740 tarihli ve 1822 tarihli farklı bir vakfiyede Eskici Pazarı yakınında olduğu belirtilen yapı, Hoca Ahmed Camii adı ile geçer.
Camide yer alan kitabelerin tümü onarım ile ilgilidir. Onarım kitabeleri 1834, 1858, 1863, 1874, 1888 olarak tarihlidir. Günümüzde ibadete açık olan tarihi camii, görülmeye değerdir.
Kara Musa Camii, yapım kitabesine sahip olmaması nedeniyle, inşa tarihi ve kim tarafından yapıldığı hakkında net bir bilgi mevcut değildir. Hacı Ali Yusuf oğlu Kara Musa’nın 1552 yılında hazırlattığı vakfiyesinde camiyi kendisinin yaptırdığını ifade etmiştir. Kesme taştan inşa edilmiş olan cami, tek şerefeli silindirik gövdeli minareye sahiptir. Camide bulunan kitabeler, 1671, 1780, 1747 yıllarına ait onarım kitabeleridir. Camii, günümüzde ibadete açıktır.
Eski Ömeriye Camii’nin ne zaman yapıldığı hakkında net bir bilgi yoktur. İsmine dayanılarak caminin Hz. Ömer zamanında yapıldığı düşünülmektedir.
Caminin son cemaat yerinin doğu duvarında konumlanan kitabede, yapının 1301 yılında Ahmed Hacı Durmuş Siraceddin oğlu Ustad Muhammed Ağa tarafından onarıldığı yazar. Cami avlusunun kenarına bırakılan kitabesinde ise Ali Bey’in oğlu Hacı Firuz Bey tarafından 1772 yılında onarıldığı ifade edilir. Son cemaat yerinde bulunan 1911 tarihli iki kitabeden birinde şiir, diğerinde ise Sultan Reşat döneminde onarım gördüğü belirtilir.
Caminin plan özellikleri, Hz. Ömer zamanını yansıtmasa da caminin 1772 yılında Ali Bey’in oğlu Hacı Firuz Bey tarafından onarıldığı sırada yıkılarak günümüzdeki şeklini aldığı belirtilmektedir. Camii, günümüzde ibadete açıktır.
Şanlıurfa ili Haliliye ilçesinde bulunan Çarhoğlu Cami, inşa kitabesine sahip olmaması nedeniyle kim tarafından ve ne zaman yapıldığı net olarak bilinmemektedir. Cami avlusunda yer alan onarım kitabesi, caminin 1955 tarihinde Muhammed Çarhoğlu tarafından onarıldığını belirtir.
Şanlıurfa ili Haliliye ilçesinde yer alan Behramlar Camii, kitabesine göre, 1585 yılında Abdullah oğlu Hacı Ali’nin oğlu Hacı Muhammed tarafından onarılmıştır. Dikdörtgen planlı camii, kesme taştan inşa edilen yapı, yakın zamanda restore edilmiştir.
Şanlıurfa ili Haliliye ilçesinde konumlanan Hacı Lütfullah Camii’nin ne zaman yapıldığı hakkında net bir bilgi mevcut değildir. Çift kitabeye sahip olan caminin ilk kitabesinde Mustafa oğlu Hacı Abdurrahman Efendi’nin 1720 yılında camiyi onardığı yazılıdır. 1853 tarihli ikinci kitabenin ise, Yıldız meydanındaki hamam ile beraber yıktırılan bir otelden getirilip camiye yerleştirildiği ifade edilir. Camii, Şanlıurfa’nın görülmeye değer tarihi yapıları arasındadır.
Hayrullah Camii’nin inşa kitabesi olmaması sebebiyle ne zaman ve kim tarafından yapıldığı net olarak bilinmemektedir. Camii, Araplar Camii olarak da bilinir. Avlu kapısı üzerinde yer alan kitabede, 1764 tarihinde minare ile kapının Abdurrahman Paşa’nın oğlu Hacı Ali tarafından onarıldığı belirtilir. Minber üzerinde yer alan kitabede ise 1797 tarihinde caminin onarım gördüğü yazılıdır. Kesme taştan inşa edilen camii, son cemaat yerine sahip değildir. Caminin kuzey doğusunda silindirik gövdeli, tek şerefeli minaresi konumlanır.
Şanlıurfa ili Harran içesinde yer alan örenyeri, ilçeye yaklaşık olarak 45 km uzaklıkta bulunur. Konumu itibariye önemli ticaret yollarının kesiştiği bir rotada yer alan Harran, Asurlu tüccarların ziyaret alanlarından biri olmuştur. Mezopotamya putperestliği olarak bilinen Sabiizm’in merkezlerinden olan Harran’da astronomi bu nedenle ilerlemiştir. Bugün mimari kalıntıları ile Harran Örenyeri, turistlerin oldukça ilgisini çeken şehir rotalarındandır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Şanlıurfa Kalesi’nin ne zaman yapıldığı konusunda kesin bir bilgi yoktur. Kale, Osmanlılar döneminde onarımdan geçirilmiştir. Yapının iç kalesi 25 kulelidir ve tek kapısı mevcuttur. Rivayete göre Hz. İbrahim’in ateşe attırıldığı mancınık kalede yer alır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunan Bediüzzaman Said Nursi Makamı, 1878-1960 yıllarında yaşamış olan Said Nursi’ye aittir. Nursi, hayatını kaybetmesinin ardından Halil ür-Rahman Dergâhı’na defnedilir; 1960 yılında ise mezarı halk ile paylaşılmayan bir yere nakledilir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Nakibzade Medresesi, Eyyubi Medresesi’nin yerine yaptırıldığı ifade edilir. Yapıda bulunan kitabeye göre 1781 yılında Nakibzade Hacı İbrahim Efendi tarafından inşa ettirilmiştir. 1876 yılında onarımdan geçirilmiş olan yapı, Cumhuriyet sonrasında ilkokul, ardından da Vakıflar Şube Müdürlüğü olarak hizmet vermiştir. 2011’de yapı restorasyondan geçirilmiştir.
Şanlıurfa’nın simgesi olan Balıklı Göl, kentin en çok ziyaret edilen doğal güzelliklerindendir. Urfa Kalesi’nin önünde bulunan Balıklı Göl’ün uzunluğu 150 m, genişliği 30 m’dir; göl, sazan balıklarına ev sahipliği yapar. Rivayete göre Hz. İbrahim ateşe atıldıktan sonra ateş suya, odunlar balıklara dönüşür. Göl içerisinde yer alan balıklara bu nedenle kutsal balıklar denir. Hz.İbrahim'in doğduğu mağara da burada yer alır. Her mevsim göl, ziyaretçilerin akınına uğrar.
Kümbet Evler, Şanlıurfa ili Harran ilçesiyle özdeşleşen yapılardır. Yapıların kubbeleri tuğla ile örtülüdür. Bunun sebebi Harran’da ağaç malzemenin çok zor bulunması ve tuğlanın bol olmasıdır. En fazla 5 m’lik yüksekliğe sahip kubbeleriyle dikkat çeken kümbet evlerin, kubbe ile duvarları balçık sıva ile sıvanır. Böylece yaz aylarında serin kış aylarında ise evlerin sıcak kalmasını sağlayan yapılar, halen bölgede görülebilir.
Kıbrıs Tekkesi olarak da bilinen Kıbrıslı Mescidi, inşa kitabesine sahip değildir. Mescidin, Kıbrıs’tan misafir olarak gelen Hacı Mihman tarafından yaptırıldığı ifade edilir. 1940’larda satılıp uzun yıllar ev olarak kullanılan mescid, 1980’de Hacı Şükrü Saatçi tarafından satın alınır. Yıkılıp, aslında uygun bir şekilde yeniden inşa edilen yapı, kubbe ile örtülerek camiye dönüştürülür. Mescidin planının, Hüseyin Paşa Camii planının tekrarı olduğu ifade edilir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Mutfak Müzesi, 2011 yılında tarihi Hacıbanlar Evi'nin restore edilip müzeye dönüştürülmesiyle hizmete açılır. Müzede, Şanlıurfa ilinin mutfak kültürünü yansıtan mutfak malzemeleri, objeler, Şanlıurfa yöresine özgü kıyafetler taşıyan mankenler yer alır. Müzede aynı zamanda yöresel yemek kursu da bulunur.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Mevlid-i Halil Camii avlusunun güneyinde konumlanan mağarada, Hz. İbrahim’in doğduğuna inanılır. Rivayete göre hükümdar Nemrut gördüğü rüyasını müneccimlerine anlatır. Müneccimlerin doğacak bir çocuğun kendisinin saltanatına son vereceği şeklinde yorum yapması ile Nemrut’un halkından doğacak tüm erkek çocukların öldürülmesini istediği söylenir. Sarayın putçusu olan Azer'in eşi mağarada Hz. İbrahim'i dünyaya getirir. Günümüzde, mağara suyunun şifalı olduğuna inanılır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan camii, Şair Sakıb tarafından yazılan 1839 tarihli bir kitabeye sahiptir. Kitabeye göre camii, Hafız-ı Kur’an Müşir Paşa tarafından Muhammed Paşa’nın desteği ile yıkılmasının sonrasında tekrar inşa edilir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesi Yardımcı köyünde yer alan Cabir El-Ensar Camii'nin silik bir kitabeye sahip olması nedeniyle ne zaman ve kim tarafından yapıldığı konusunda net bir bilgi mevcut değildir. Kesme taştan inşa edilen dikdörtgen planlı camii, dört kubbe ile örtülüdür. Caminin doğusunda konumlanan kubbeli mekan, camiden ayrılmıştır ve bu bölümde bir türbe bulunur. Türbede, Hz. Muhammed ile pek çok savaşa katılan ve kendisinin ölümünden sonra Şam’ın fethinde yer alan Cabir El-Ensar’ın yattığına inanılır.
Yeni Ömeriye Camii, iki kitabeye sahiptir. İlk kitabesine göre yapı Ahmed’in oğlu Ustad Muhammed tarafından 1214 yılında onarım geçirir. İkinci kitabesine göre ise imam odası 1909 yılında yapılmıştır. Camii günümüzde ibadete açıktır.
Anadolu’nun İslamlaşmasını sağlayan ve halkı mezheplerle tanıştıran Hoca Ahmet Yesevi’nin halifelerinden olan Şeyh Mesut’un türbesi, kentin en eski yapılarından biridir. Halka İslamiyet’i anlatmak için Nişabur’dan Anadolu’ya geldiği ifade edilen Şeyh Mesut’un türbesinde, 1183 tarihli bir kitabe yer alır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan, 18.yy’da mevlevihane olarak inşa edilen yapı, sonrasında camiye dönüştürülür. Tek kubbeye sahip olan kare planlı camii günümüzde ibadete açıktır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Miskinler Mescidi’nin kitabeye sahip olmaması nedeniyle yapım tarihi hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. Mescidin, 1865 yılında Muhammed Nabi adında biri tarafından inşa ettirildiği tahmin edilir. Günümüzde yapı ibadete açıktır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunan Tuzeken Camii’nin inşa kitabesi yer almadığından caminin ne zaman yapıldığı bilinmemektedir. Camide yer alan iki kitabeden biri 1754 tarihlidir ve minarenin Hacı Mustafa tarafından yaptırıldığını yazar. Diğer kitabe ise 1858 tarihlidir ve cami avlusunun batısında yer alan odanın hafız yetiştirmek için yeniden yaptırıldığını yazar.
Şehrin en eski camilerinden biri olarak bilinen Hacı Yadigar Camii, Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunur. Camii, Kuttik Camii olarak da bilinir. Camii kitabesinde 1155, 1514 ve 1871 yıllarında onarım geçirdiği ifade edilir. Dikdörtgen planlı camii, kesme taştan inşa edilmiştir. Caminin ince sütunlar üzerine oturan piramit külahlı, minber minaresi avlu duvarının kuzey batı köşesinde konumlanır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde Bediüzzaman Mezarlığı’nın batı yönünde konumlanan Nebih Efendi Türbesi, 1789 tarihinde hayatında kaybeden, Nakşibendi tarikatına mensup olan Nebih Efendi’ye aittir. Türbe içerisinde Şeyh Abdurrahman Efendi ile Kürt Hacı Ali Efendi’nin mezarları da yer alır.
Şazeli Ali Dede Türbesi, Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunur. Kadiri tarikatına bağlı Şazeli kolundan bir tarikat şeyhi olan, 17.yy’da yaşamış Şazeli Ali Dede, Şanlıurfa’da bir tekke açar. Osmanlı padişahı IV. Murat, 1639 yılında Bağdat Seferine giderken kendisine konuk olur ve Ali Dede’nin talebi üzerine Karaköprü Köyünü kendisine bağışlar.
Hızanoğlu Camii, inşa kitabesine sahip olmaması nedeniyle, caminin yapım tarihi hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. Onarım kitabelerine sahip olan caminin avlu ve iç mekan kapısı kitabelerinde, 1142 tarihinde Hacı Halil Ağa tarafından yapının onarıldığı yazılıdır. Minare kaidesinin batısında yer alan, Şair Zahir tarafından yazılan kitabede ise isim bulunmayıp ebced hesabı ile 1729 tarihine yer verilmiştir. Kare planlı camii, büyük bir kubbe ile örtülüdür. Camii, silindirik gövdeli ve tek şerefeli minareye sahiptir.
Attar Pazar Camii’nin kitabeye sahip olmaması nedeniyle, ne zaman ve kim tarafından yapıldığı hakkında net bir bilgi yoktur. 1523 tarihli vakfiyede yapı, Cami-i Hoca Ahmet olarak geçer. Hacı Abdülfettah bin Şaban Vakfı’na ait 1628 tarihli, Rıdvan Ahmed Paşa Vakfı’na ait 1740 tarihli ve 1822 tarihli farklı bir vakfiyede Eskici Pazarı yakınında olduğu belirtilen yapı, Hoca Ahmed Camii adı ile geçer.
Camide yer alan kitabelerin tümü onarım ile ilgilidir. Onarım kitabeleri 1834, 1858, 1863, 1874, 1888 olarak tarihlidir. Günümüzde ibadete açık olan tarihi camii, görülmeye değerdir.
1806 doğumlu din âlimi ve mutasavvıf Abdulkadir Kemaleddin Efendi, Erbil doğumludur. Nakşibendi, Kadiri, Halveti tarikatlarının halifeliğini yapan Abdulkadir Erbili, Halveti tarikatı şeyhliği sırasında nam salar. 1897 yılında Urfa’da hayatını kaybeden Abdulkadir Erbili’nin türbesi Halveti tekkesinin yanında yer alır.
Kara Musa Camii, yapım kitabesine sahip olmaması nedeniyle, inşa tarihi ve kim tarafından yapıldığı hakkında net bir bilgi mevcut değildir. Hacı Ali Yusuf oğlu Kara Musa’nın 1552 yılında hazırlattığı vakfiyesinde camiyi kendisinin yaptırdığını ifade etmiştir. Kesme taştan inşa edilmiş olan cami, tek şerefeli silindirik gövdeli minareye sahiptir. Camide bulunan kitabeler, 1671, 1780, 1747 yıllarına ait onarım kitabeleridir. Camii, günümüzde ibadete açıktır.
Eski Ömeriye Camii’nin ne zaman yapıldığı hakkında net bir bilgi yoktur. İsmine dayanılarak caminin Hz. Ömer zamanında yapıldığı düşünülmektedir.
Caminin son cemaat yerinin doğu duvarında konumlanan kitabede, yapının 1301 yılında Ahmed Hacı Durmuş Siraceddin oğlu Ustad Muhammed Ağa tarafından onarıldığı yazar. Cami avlusunun kenarına bırakılan kitabesinde ise Ali Bey’in oğlu Hacı Firuz Bey tarafından 1772 yılında onarıldığı ifade edilir. Son cemaat yerinde bulunan 1911 tarihli iki kitabeden birinde şiir, diğerinde ise Sultan Reşat döneminde onarım gördüğü belirtilir.
Caminin plan özellikleri, Hz. Ömer zamanını yansıtmasa da caminin 1772 yılında Ali Bey’in oğlu Hacı Firuz Bey tarafından onarıldığı sırada yıkılarak günümüzdeki şeklini aldığı belirtilmektedir. Camii, günümüzde ibadete açıktır.
Şanlıurfa ili Haliliye ilçesinde bulunan Çarhoğlu Cami, inşa kitabesine sahip olmaması nedeniyle kim tarafından ve ne zaman yapıldığı net olarak bilinmemektedir. Cami avlusunda yer alan onarım kitabesi, caminin 1955 tarihinde Muhammed Çarhoğlu tarafından onarıldığını belirtir.
Şanlıurfa ili Haliliye ilçesinde yer alan Behramlar Camii, kitabesine göre, 1585 yılında Abdullah oğlu Hacı Ali’nin oğlu Hacı Muhammed tarafından onarılmıştır. Dikdörtgen planlı camii, kesme taştan inşa edilen yapı, yakın zamanda restore edilmiştir.
Şanlıurfa ili Haliliye ilçesinde konumlanan Hacı Lütfullah Camii’nin ne zaman yapıldığı hakkında net bir bilgi mevcut değildir. Çift kitabeye sahip olan caminin ilk kitabesinde Mustafa oğlu Hacı Abdurrahman Efendi’nin 1720 yılında camiyi onardığı yazılıdır. 1853 tarihli ikinci kitabenin ise, Yıldız meydanındaki hamam ile beraber yıktırılan bir otelden getirilip camiye yerleştirildiği ifade edilir. Camii, Şanlıurfa’nın görülmeye değer tarihi yapıları arasındadır.
Hayrullah Camii’nin inşa kitabesi olmaması sebebiyle ne zaman ve kim tarafından yapıldığı net olarak bilinmemektedir. Camii, Araplar Camii olarak da bilinir. Avlu kapısı üzerinde yer alan kitabede, 1764 tarihinde minare ile kapının Abdurrahman Paşa’nın oğlu Hacı Ali tarafından onarıldığı belirtilir. Minber üzerinde yer alan kitabede ise 1797 tarihinde caminin onarım gördüğü yazılıdır. Kesme taştan inşa edilen camii, son cemaat yerine sahip değildir. Caminin kuzey doğusunda silindirik gövdeli, tek şerefeli minaresi konumlanır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi, 1969 yılında hizmete girer. Harran Örenyeri’nden çıkarılan eserler, diğer höyükler ile eski iskân yerlerinden elde edilen kültür varlıkları ziyaretçilerle buluşur. Müze bahçesinde de arkeolojik eserler görülebilir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Mevlid-i Halil Camii, bir diğer ismiyle Dergah Camii, Balıklıgöl yakınlarında konumlanır. Tarihte alanda tapınak olduğu, ilerleyen dönemde kilise inşa edildiği, Bizanslılar zamanında Ayasofya olarak kullanıldığı, Osmanlı döneminde Muhammed Salih Paşa tarafından camii inşa ettirildiği belirtilir. Caminin avlusunun güneyinde konumlanan mağarada, Hz. İbrahim’in doğduğuna inanılır. Camide bulunan kitabelerde 1816 yılında Muhammed Mes’ud, 1852 yılında Mahmut oğlu Mahmut tarafından caminin onarıldığı; aynı zamanda 1855 yılında caminin avlusuna Urfalı Ahmet Bican Paşa ile 1887 yılında Derviş Musa tarafından odalar eklendiği ifade edilir. Camii, 1951 yılında Urfalı Mutasavvuf Şeyh Müslüm Hafız tarafından halk desteği ile restore ettirilir. Dikdörtgen planlı olarak yaptırılan camii, mağara ile arasında yer alan duvar üzerinde minare bulunur. Bunun yanı sıra camii iki minareye daha sahiptir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Fırfırlı Camii, tarihte 12 Havari Kilisesi olarak inşa edilir. Yapı üzerinde yer alan rüzgar gülleri, halk arasında Fırfırlı ismini almasına fırsat tanır. Van ilinde yer alan ve Yedi Kilise olarak bilinen Varak Manastırı’nın haçı, 1092 senesinde Fırfırlı Kilisesi’ne konulur. 1956 yılında ise kilise, camiye dönüştürülür. Tarihi yapı, günümüzde şehri ziyaret edenlerin görmesi önerilen mimari güzelliklerdendir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan türbe, 1958 yılında hayatını kaybeden Şeyh Müslüm Hafız’a aittir. Türbe, Harrankapı Kabristanı’nda yer alır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan türbe, Hz. Muhammed’in soyundan olduğu ifade edilen, 1883 yılında hayatını kaybeden Şeyh Dede Osman Avni’ye aittir. Avni’nin 100 yıla yakın olarak hayatta kaldığı ifade edilir. Avni’nin özel eşyaları Mevlid-i Halil Camii’nde görülebilir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunan Selahaddin Camii, Selahaddin Eyyubi tarafından bir süre camii olarak kullanılmasından dolayı bu ismi almıştır. 457 yılında inşa ettirilen Vaftizci Yahya Kilisesi, harap durumda kalmasının ardından onarımdan geçirilir ve 1993 yılında Selahaddin Eyyubi Camii ismiyle ibadete açılır. Camii, 2010-2011 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından tekrar onarımdan geçirilir. Günümüzde camii ibadete açıktır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunan Hartavizade Hafız Muhammed Selim Türbesi, 1785-1860 yılları arasında yaşayan Şeyh Muhammed Selim Efendi’ye aittir. 1874 yılında kabir yol çalışmaları sebebiyle günümüzdeki yerine alınır ve 1880 yılında Hafız Muhammed Selim Efendi oğlu Ferideddin türbeyi yaptırır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Yusuf Paşa Camii’nin vakfiyeye göre Urfa Valisi Yusuf Paşa tarafından 1710 yılında yaptırıldığı belirtilir. Caminin mihrabında bir kitabesi bulunur. Kitabeye göre 1850 yılında Hacı Es’ad tarafından cami onarımdan geçirilmiştir. Avluda yer alan ikinci kitabe 1872 tarihlidir ve avluda konumlanan odanın onarımından bahsedilir. Camide yer alan üçüncü kitabe ise 1879 tarihlidir ve imam odasında bulunur. Abdulvahab Efendi tarafından avluda konumlanan odaların onarıldığı yazılıdır.
Eyyübiye ilçesi Akarbaşı mevkiinde yer alan caminin 15.yy’in ikinci yarısında inşa ettirildiği tahmin edilir. 16.yy’da onarımlardan geçirildiği belirtilen tarihi camii, tek şerefeli minareye sahiptir. Halil ür-Rahman Gölü’nden gelen suyun, caminin avlusundan geçtiği görülür. Camii günümüzde ibadete açıktır.
Arabi Camii, Eyyübiye ilçesinde bulunur. Tarihi camii, Eski Arabi Camii olarak da adlandırılır. Camii, bölgede yer alan Alihan Mescidi’nin yerine yaptırılır. Yapının minaresinde bulunan kitabesinde 1743 yılında Muhammed Fazili Efendi tarafından bir vakıf ile birlikte inşa ettirildiği ifade edilir. Mimari yapısı itibariyle caminin mimarisi şehirde tek örnek olarak görülür.
Kadıoğlu Camii, Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunur. Caminin ne zaman ve kim tarafından yapıldığı konusunda net bir bilgi mevcut değildir. Yapının onarım kitabesi de kırık olup, onarım kitabesinin de farklı bir yapıdan camiye getirildiğinin anlaşıldığı belirtilir. Caminin minaresinde yer alan kitabede 1844 yılında Bahri Paşa tarafından minarenin inşa ettirildiği görülür. Kapı üzerinde konumlanan ve üzeri beşik tonoz örtülü olan minare sebebiyle yapı Dipsiz Minareli Camii olarak da adlandırılır.
Nimetullah Camii, Eyyübiye ilçesinde bulunur. Yapının, 16.yy’da Nimetullah Bey tarafından inşa ettirildiği düşünülür. Camii içerisinde bulunan bir kitabede tarih yazmaz iken, Firuz Bey ismi geçer, caminin tarihte kilise olduğu ve ilerleyen dönemde camiye çevrildiği belirtilir. Abbas ağa, 1695 yılında avlu etrafında bulunan medrese odlarını inşa ettirir. Caminin tek şerefeli minarenin, şehirde yer alan camiler arasındaki en uzun minare olduğu belirtilir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan camii, kitabesine göre II. Selim döneminde 1568 yılında inşa ettirilir. İnşa ettirenin Behram Paşa olduğu düşünülür. Camide yer alan ve avluya imamın sesini duyurması hedefiyle inşa edilen mükebbire şehir camileri arasında bir tek Dabakhane Camii’nde görülür. Yedi katlı ve süslemeli minareye sahip olan camii, şehrin ünlü tarihi camileri arasında bulunur. Zaman içerisinde onarımlar geçiren camii, görülmeye değerdir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesi Harrankapı Mezarlığı’nda bulunan türbenin kitabesinde 1594 yılında hayatını kaybeden Seyyid Maksud oğlu Seyyid Hacı Ali adına aynı yıl inşa ettirildiği yazılıdır. Sekizgen planlı ve tek kubbeli olarak yaptırılmış olan türbede, Seyyid Hacı Ali’nin yanı sıra Kadiri Şeyhi Hacı Mustafa Efendi, Şeyh Hüseyin, oğulları ile kızının da kabirleri bulunur.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunan camii, kitabesine göre 1587 yılında Sultan III. Murad zamanında dönemin valisi Sultan Ahmed Bey tarafından inşa ettirilir. Caminin kuzey yönünde ise yine Sultan Ahmed Bey tarafından yaptırıldığı tahmin edilen Sultan Hamamı görülür.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Kutbeddin Camii’nin kesin olarak ne zaman ve kim tarafından yaptırıldığı bilinmemektedir. Yapının ismine Rıdvan Ahmet Paşa Vakfı’na ait 1740 tarihli vakfiyede Kutbeddin Mescidi olarak rastlanıldığı belirtilir. 1780 tarihli Ömer Paşa’nın vakfiyesinde Kutbiye Camii’nin onartıldığı söylenir. Camii kapısı üzerinde yer alan 1778 tarihli onarım kitabesinde Ömer Paşa’nın isminin Hz. Ömer’e ithafen Nam-ı Faruki olarak geçtiği ifade edilir. Son cemaat yeri mihrabında bulunan 1876 tarihli kitabede ise Bican Ağa ile Hacı Osman Ağa’nın ismi yer alır. 1887 tarihli vakfiye ile de Ahmet Bican Efendi tarafından yapıya vakıfta bulunulduğu belirtilir.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesi Hekimdede mahallesinde konumlana caminin 16.yy’da inşa edilmiş olabileceği tahmin edilir. Camide yer alan 1634 tarihli onarım kitabesinde Ahmed oğlu Bayram Bed tarafından yapının onarıldığı yazılıdır. Caminin kapısı üzerinde bulunan 1776 tarihli kitabede ise Mustafa Paşa tarafından onarımdan geçirildiği ve yapıya minare inşa edildiği yer alır. Caminin üçüncü kitabe kısmen siliktir ve 1803 tarihi görülür. Caminin batı yönünde Hekim Dede Türbesi bulunur. Camii avlusunda ise Osmanlı dönemine ait olan mezarlık yer alır. Batı duvarının kuzeyinde konumlanan iki cepheli camii çeşmesinin kitabesinde 1708 tarihi okunur.
Pınarbaşı mahallesinde yer alan camiden Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nde Caygirli Camii olarak bahsedildiği ifade edilir. Camide yer alan ilk onarım kitabesinde, yapının onarımının Muhammed Çakeri’nin oğlu Hacı Ali’nin desteği ile olduğu belirtilir. 1635 tarihli bir diğer onarım kitabesinde Ayaş oğlu Hacı Hüseyin tarafından yapının onartıldığı ifade edilir. Yapı içerisinde yer alan üçüncü onarım kitabesi 1635 tarihlidir ve yapının önce Şeyh Seyyid Muhammed Çaker tarafından ardından ise Sultan IV. Murad tarafından onartıldığı ifade edilir. Dikdörtgen planlı olarak kesme taştan inşa edilen tarihi camii, ibadete açıktır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Damat Süleyman Paşa Camii’nin 17. yy sonlarında inşa ettirilmiş olabileceği düşünülür. Caminin Rakka Beylerbeyi Damat Süleyman Paşa tarafından inşa ettirildiği ifade edilir. Zaman içerisinde onarımlar geçiren ve üç şerefeli minaresiyle dikkat çeken tarihi camii, günümüzde ibadete açıktır.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde bulunan İmam Sekkaki Camii, kitabeye sahip olmaması sebebiyle caminin kim tarafından ve ne zaman yapıldığı konusunda kesin bir bilgi mevcut değildir. Osmanlı döneminde kesme taştan yaptırıldığı tahmine dilen camii, zaman içerisinde onarımlardan geçirilmiş ve genişletilmiştir. Caminin mihrabı üzerinde 1958 tarihli onarım kitabesi görülür. Camii, günümüzde ibadete açıktır.
Viranşehir ilçesinde yer alan caminin 19.yy sonlarında inşa edilmiş olabileceği düşünülür. Caminin minare kaidesinde yer alan 1923 tarihli kitabe bir mezar kitabesidir ve yapı ile bir bağı yoktur. Camide bulunan bir diğer kitabe ise tarihsiz bir onarım kitabesidir. Dikdörtgen planlı olarak inşa edilen camii, tek şerefeli minareye sahiptir. Camiye son cemaat yeri ilerleyen yıllarda eklenmiştir.
Viranşehir ilçesi Eyyüp Nebi köyünde bulunan caminin kesin olarak ne zaman ve kim tarafından inşa ettirildiği bilinmemektedir. 19.yy sonlarında yapıldığı düşünülen camii, dikdörtgen planlı bir yapıya sahiptir. Kesme taştan yaptırılmış olan caminin üç gözlü son cemaat yeri iki sütun üzerine oturtulmuştur. Son cemaat yeri camiye sonradan eklenmiştir. Camii, günümüzde ibadete açıktır.
Şanlıurfa’nın simgesi olan Balıklı Göl, kentin en çok ziyaret edilen doğal güzelliklerindendir. Urfa Kalesi’nin önünde bulunan Balıklı Göl’ün uzunluğu 150 m, genişliği 30 m’dir; göl, sazan balıklarına ev sahipliği yapar. Rivayete göre Hz. İbrahim ateşe atıldıktan sonra ateş suya, odunlar balıklara dönüşür. Göl içerisinde yer alan balıklara bu nedenle kutsal balıklar denir. Hz.İbrahim'in doğduğu mağara da burada yer alır. Her mevsim göl, ziyaretçilerin akınına uğrar.
Şanlıurfa ili Eyyübiye ilçesinde yer alan Mevlid-i Halil Camii avlusunun güneyinde konumlanan mağarada, Hz. İbrahim’in doğduğuna inanılır. Rivayete göre hükümdar Nemrut gördüğü rüyasını müneccimlerine anlatır. Müneccimlerin doğacak bir çocuğun kendisinin saltanatına son vereceği şeklinde yorum yapması ile Nemrut’un halkından doğacak tüm erkek çocukların öldürülmesini istediği söylenir. Sarayın putçusu olan Azer'in eşi mağarada Hz. İbrahim'i dünyaya getirir. Günümüzde, mağara suyunun şifalı olduğuna inanılır.
2013 yılında Eyyübiye ilçesinde hizmete giren Piazza Alışveriş Merkezi, modern mimarisiyle ilgi çeker. Çatısı altında bulunan yerli ve yabancı markalara ait mağazalar, yiyecek içecek alanı, 1500 metrekarelik eğlence kompleksi, sinema salonları, hipermarketi ile hem Şanlıurfalılara hem de şehri ziyaret edenlere keyifli zaman geçirme fırsatı sunar.
Alışveriş yapma olanağı sunan mağazaları ve keyifli bir yaşam alanı yaratan olanaklarıyla Urfa City Alışveriş Merkezi, Karaköprü ilçesinde konumlanır. Ünlü markalara ait mağazaları, oyun alanları ve sineması, yeme-içme alanları, kapalı ve açık otoparkları ile ziyaretçilerine hizmet sunar.
Haliliye ilçesinde yer alan Novada Park Alışveriş Merkezi, 11 Nisan Şehir Parkı ile bir araya gelerek ziyaretçilerini karşılar. Alışveriş merkeziyle özdeşleşen mağazaların yanı sıra oyun ve eğlence alanları, park bölgesinde yer alan park alanları Şanlıurfalılar ve ziyaretçilerin ilgisini çeker. Alışveriş merkezinde düzenli olarak kültür-sanat etkinlikleri de gerçekleştirilir.
Türkçe (TRY)