- info@arkasturizm.com.tr
- +90 232 520 65 00
1491 yılında II. Bayezid tarafından inşa ettirilen Koza Han, Ulu Camii ile Orhan Camii arasında konumlanır. Han gelir sağlamak amacıyla yaptırılmıştır. Dikdörtgen bir avlu etrafında bulunan çift katlı han, alt katta 45 üst katta 50 olmak üzere toplam 95 odaya sahiptir. Avlunun ortasında gösterişli bir taş yapı yer alır. Altı şadırvan olan yapının üst katı ise mescittir. Günümüzde tarihi han ipek kumaş satışı yapan mağazalara ev sahipliği yapar.
Bursa Kalesi, Britanyalılar döneminde yapılmaya başlanır. Kale sonrasında Romalılar, Bizanslılar ve Osmanlılar tarafından onarım görmüştür. Saltanat (Hisar) kapısının doğu yönünde ve surlarda görülen kiklopien taşların Romalılar dönemine ait olduğu ifade edilir. Çelebi Sultan Mehmet tarafından onartılan kapı üzerinde, 1418 yılında Çelebi Sultan Mehmet’in onarımını yaptırdığının belirtildiği bir kitabe bulunur. 1855 yılında yaşanan depremde hasar gören kapının yalnızca Orta pazar Caddesi’nin iki yanında yer alan kalıntıları günümüze ulaşmıştır.
1425 yılında, Bursa Kalesi ile Murad Hüdavendigar Külliyesi arasında inşa ettirilen Muradiyesi Külliyesi Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alır. Külliye, II. Murad tarafından yaptırılır. Osmanlı padişahlarının Bursa’da inşa ettirdiği son külliye olarak bilinen yapılar birliği; hazire alanı, camii, çeşme, hamam, türbeler, medrese, imaret topluluğundan oluşur. Sıbyan mektebi günümüze ulaşamamıştır. Külliye içerisinde farklı yıllarda inşa edilmiş olan türbeler yer alır. Sultan II. Murad türbesinin yanı sıra şehzadeler, eşleri, çocukları, valide sultanları ve saraylıların mezarlarının bulunduğu türbelerdir. Bu türbeler şöyledir; Hatuniye Türbesi, II. Murad ve Alaaddin Türbesi, Saraylılar Türbesi, Şehzade Ahmed Türbesi, Şehzade Mustafa Türbesi, Şehzade Mahmud Türbesi, Gülşah Hatun Türbesi, Mükrime Hatun Türbesi, Ebe Hatun Türbesi, Gülruh Hatun Türbesi, Şirin Hatun Türbesi, Cem Sultan ve Şehzade Mustafa Türbesi ve Karşı Duran Süleyman Türbesi.
Dünyada bulunan dört adet çarşılı köprüden biri, Bursa ilinde yer alan Irgandı Çarşılı Köprüsü’dür. Diğerleri Bulgaristan’ın Lofça kentindeki Osma Köprüsü, İtalya’nın Floransa kentindeki Ponte Vecchio Köprüsü ve Venedik kentinde bulunan Rialto Köprüsü’dür. Köprünün iki kitabesi Türk İslam Eserleri Müzesi’nde sergilenir. Köprü, 1442 yılında, Irgandı Ali oğlu tüccar Hoca Muslihuddin tarafından inşa ettirilmiştir. Üzerinde 32 adet dükkanın yer aldığı köprü, tek kemerlidir. 1854 yılında yaşanan Bursa depreminde hasar gören köprü, Kurtuluş Savaşı’nda ise Yunan ordusu tarafından bombalanır. 2004 yılında yenilenen köprü, günümüzde kullanılma açıktır.
1390’larda Yıldırım Bayezid tarafından inşa ettirilen külliye, Bursa’nın ihtişamlı yapılarını içerisinde barındırır. Medrese, imaret, camii, hamam, hastane, türbe, mutfak, ahır, mektepten oluşan külliye Beylik döneminden devlete geçişin en önemli yapılarından biri olarak gösterilir. Yıldırım Camii, Yıldırım Darüşşifası, Yıldırım Medresesi, Yıldırım Hamamı, Yıldırım Türbesi külliye çatısı altında bulunur.
Bursa ili İnegöl ilçesi Hilmiye köyü yakınında bulunan Oylat Mağarası, iki bölüme ayrılır. Yaklaşık olarak 65 m uzunluğa sahip olan mağara, sarkıtları, dikitleri, sütun buzulları, dev kazanları ve Damlataş havuzları ile dikkat çeker.
Yaklaşık olarak 4970 m uzunluğa ve surlarının 10-13 m yüksekliğe sahip olduğu düşünülen tarihi İznik Kalesi’nin MÖ 3.yy’da inşa edildiği düşünülür. Göl, Lefke, İstanbul ve Yenişehir olarak dört kapıya sahip olan kalede, oniki de tali kapısı bulunur. Kalenin Lefke ve İstanbul kapı surlarındaki üç kabartmada MÖ 3.yy’da gerçekleşen bir savaş tasvir edilmiştir. Kale surları, zaman içerisinde pek çok kez onarım geçirmiştir.
Bursa ili Mudanya ilçesi Kumyaka köyünde yer alan Hagios Taxiarchoi Kilisesi’nin 780-797 yıllarında inşa edildiği düşünülür. Eski bir Rum köyü olan Kumyaka’da bulunan kilisenin VI. Konstantinos Porphyrogenetos döneminde yapıldığı tahmin edilir. Ana kilise kare planlıdır ve üzeri kubbe ile örtülüdür. Duvarları ise tuğla ve taştan örülmüştür.
Bursa ili Mudanya ilçesi Dereköy mevkiinde bulunan Dereköy Kilisesi, 1857 yılında inşa edilir. Bölgeye yerleşen Rumlar tarafından inşa edilen kilise, Rumların buradan ayrılmasının ardından 1972 yılına dek Türkler tarafından camii olarak kullanılır. Zaman içerisinde tahrip olan yapı, günümüzde Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün koruması altındadır.
Yıldırım Bayezid’in inşasına başladığı Ördekli Hamamı, Bursa’nın Timur tarafından işgali sebebiyle yarım kalır. Bayezid’in oğlu Çelebi Mehmed döneminde hamam tamamlanır. Zaman içerisinde harap olan yapı, restore edilmiştir. Hamam, günümüzde kültür merkezi olarak hizmet verir.
Bursa ili Nilüfer ilçesinde bulunan Aziz Panteleimon Kilisesi, Anadolu Rum Ortodoks kiliselerinin önemlilerinden biridir. Kimi kaynaklara göre kilise, 19.yy’ın sonunda inşa edilmiştir. Ancak yapının restorasyonu zamanında 1903 yılı ibaresi tespit edilir ve bu tarihin yapı inşasının bitiş tarihine işaret ettiği düşünülür. Kilise mübadele zamanına kadar ibadet amacıyla kullanılmıştır. Sonrasında farklı amaçlarla kullanılan kilise, ilerleyen dönemde yangın gibi sebeplerden dolayı hasar görmüştür. Kilise, Bursa Nilüfer Belediyesi’nin gerçekleştirdiği restorasyonun ardından kültür evi olarak kullanılmaktadır.
Bursa ili Yıldırım ilçesinde yer alan Setbaşı Köprüsü, Karaağaç mahallesinde bulunur. Gökdere üzerinde konumlanan köprünün ne zaman ve kim tarafından yaptırıldığı hakkında net bir bilgi mevcut değildir. Köprü, iki kemerlidir.
Bir dönem hakkında bize ışık tutan yapılardan bazılarıda o dönemde inşa edilen evlerdir. Zamana meydan okuyan ve görülmeye değer bulduğumuz bu evlerden biri de Sölöz Tarihi Evi'dir. Osmangazi'nin Sölöz Mahallesi'nde bulunan bu dört katlı bir yapı, Bursa Kültür Varlıklarını Koruma Müdürlüğü kurulu tarafından Şubat 2016'da toplanan meclis kararıyla koruma altına alınmıştır.
Bursa ili İznik ilçesinde yer alan İznik Surları, kapılarıyla dikkat çeker. Roma döneminde, MS 1.yy’da kesme taşla inşa edilen Yenişehir Kapı da bunlardan biridir. Kente dışarıdan ilk girişin yapılmasını sağlayan kapı üç bölümlüdür. Ön sura bağlı olan kapının batı yönü şipolyenden yapılmıştır.
1902 yılında kurulan Bursa Arkeoloji Müzesi, 1972’de Kültürpark içerisinde bulunan bir binaya taşınır. Bir süre kapalı tutulan; teşhirinin yenilenmesi, düzenlemelerin ve onarımların yapılması ile müze, 2013 senesinde tekrar ziyarete açılır. Müzede 60 bini geçen esere yer verilir. Müzede sergilenen eserler, Orta Miyosen dönemi fosil buluntularından Doğu Roma dönemi sonlarına kadar, Bursa ve çevresindeki iller ile Anadolu’nun farklı bölgelerinden koleksiyona kazandırılmış olan eserlerdir.
1844 yılında Sultan Abdülmecid’in Bursa gezisi sebebiyle dönemin Bursa Valisi Mehmet Salih tarafından Av Köşkü olarak inşa ettirilen Hünkâr Köşkü, 19 günde yapılır. Uludağ (Keşiş Dağı) eteğinde yer alan Hüsamettin Dergâhı yakınına ve Ebu Şahme Şeyhi Hasib Efendi’nin bahçesinde inşa edilen köşk tüm görkemiyle ilgi çeker. 29 Haziran-2 Temmuz 1844 tarihlerinde Sultan Abdülmecid, 18 Nisan 1862’de Abdülaziz, 23 Ağustos 1909 tarihinde ise V. Mehmet Reşad köşkte konaklamıştır. Kasr-ı Hümayun, Kasr-ı Milli, Cumhuriyet Köşkü, Atatürk Köşkü olarak da anılan köşke, Mustafa Kemal Atatürk farklı tarihlerde 18 kere gelmiştir.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Reyhan mahallesi Cumhuriyet caddesinde yer alan Perşembe Hamamı, Osmanlı döneminde, 1451-1481 tarihleri arasında, Hacı Hasanzade Kazasker Mustafa Efendi tarafından inşa ettirilir. Cadde genişletme çalışmalarında hamamın soğukluk bölümü yıkılır. Günümüzde hamam iş hanı olarak kullanılır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Eski Aynalı Çarşı, Orhan Gazi tarafından inşa ettirilen külliyenin hamamıdır. Gazi Orhan Camii ile aynı tarihte yapıldığı düşünülür ve bu nedenle yapım zamanının 1339 yılı olduğu belirtilir. Tarihte yaşanan yangınlar sonrası hamam zarar görmüş ve onarımlar geçirmiştir. Son onarımın ardından hamam çarşıya dönüştürülmüştür. Çarşıya gelen bir tüccarın duvara ayna astırması ile çarşıya Aynalı Çarşı adı verildiği ifade edilir.
Fetih Kapı, bir diğer adıyla Pınar Başı Kapı, Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alır. Osmanlı döneminden günümüze kalan kapı, kentin Uludağ’dan kaynaklanan önemli su toplama ve dağıtma merkezlerinden biri olarak bilinir. Tarihte kapının önünde Pınarbaşı Mevlevihanesi, Özbekler Tekkesi, Kalenderhane ve kahvehanelerin yer aldığı ifade edilir.
Aynı zamanda kapı, 1326 yılında Orhan Bey ve Türkmenlerinin Bursa’ya giriş yaptığı kapıdır. Bu sebeple kapıya Fetih Kapısı adı verilmiştir.
7.yy’da Psikopos Hyakinthos tarafından inşa ettirilen Hyakinthos Manastırı’nın bir bölümü olan Koimesis Kilisesi, 1065 depreminde zarar görür. Kiliseye sonrasında onarım yapılır. Orijinal mozaikleriyle kilise günümüze ulaşmıştır.
Bursa ili Mudanya ilçesinde bulunan Kemerli Kilise’nin, bir diğer adıyla Panagia Pantobasilissa’nın, dünyada duvarlarına resim yapılan ilk kilise olduğu ifade edilir. Farklı kaynaklarda yapının Panagia Pantobasilissa’ya (Bakire Meryem) adandığı yer alır. Mimari özellikleri çerçevesinde kilisenin 13. yy’da inşa edildiği düşünülür. Kilise duvarlarında kat kat resimler yer alır. Yapıda bulunan fresklerin bazıları günümüze kadar ulaşmıştır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Geruş Sinagogu, 16. yy’ın başlarında Sultan II. Selim’in izni ile inşa ettirilir. İspanya’dan ayrılmak zorunda kalan Museviler, II. Selim tarafından Osmanlıya kabul edilmiştir. Geruş kelimesinin İbranice ‘kovulmuş’ anlamını taşıması da bu doğrultuda önem taşır. Sinagog günümüzde ibadete açıktır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Osmangazi Heykeli, Şehreküstü Meydanı'nda konumlanır. Görkemli heykel Osmangazi Belediyesi tarafından tarihi kaynaklarda tasvir edilen Osman Gazi görünümüne uygun olarak 2009 yılında yenilenir. Tarihçi Halil İnalcık'ın danışmanlığı ile heykeltıraş Eray Okkan'ın yaptığı heykel, bugün Osmangazi’nin simgesidir.
Bursa ili İznik ilçesi sınırlarında bulunan Nikaia Antik Kenti, İznik Gölü’nün doğusunda bir ova üzerinde bulunur. Makedonya Kralı Büyük İskender’in hayatını kaybetmesinin ardından MÖ 4.yy’da İskender’in komutanlarından Antigonos, kenti Antigoneia adıyla kurar. Ardından Lysimakhos şehri ele geçirir ve karısı Nike’nin adına atıfta bulunarak Nikaia ismini kente verir. İlerleyen yıllarda kent Bithynia Krallığı’na bağlanır ve ismine altın sikkeler basılır. MS 123’te büyük bir deprem yaşayan kent Romalılar tarafından ele geçirilir ve depremin hasarları Roma İmparatoru Hadrianus tarafından onarılır. Bugün, Nikaia Antik Kenti’nin yer aldığı bölgede kalıntılar görülebilir.
1650 yılında Osmanlının Mısır filosunun komutanı Hasan Paşa tarafından inşa ettirilen Hasan Paşa Hamamı, yakın zamanda Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilir. Bursa ili Mudanya ilçesinde yer alan hamam, günümüzde Hasan Paşa Sanat Merkezi olarak hizmet verir.
Bursa ili Mudanya ilçesi Tirilye (Zeytinbağı) beldesinde yer alan Taş Mektep, yörenin en gösterişli tarihi yapılarındandır. Yapı, 1907 yılında Papaz Okulu olarak inşa edilmiştir.
Bursa ili Mudanya ilçesi Tirilye (Zeytinbağı) beldesinde konumlanan Dündar Evi, Hagios Ioannes Rum Kilisesi’dir. 19.yy’da inşa edildiği düşünülen kilisede Bizans mimarisini andıran motifler görülür. Günümüzde konut olarak kullanılan kilise, beldede Rumlardan kalan yedi kiliseden biridir. Yedi kilisenin yalnızca üçü günümüze ulaşabilmiştir.
1846-1870 yılları arasında inşa edilen Hagios Apostoloi Kilisesi, bugüne ulaşan değerli Bursa tarihi varlıklarından biri. Eski Rum yerleşimi olan Mudanya ilçesi Aydınpınar mahallesinde yer alan yapı, 1922 yılında camiye dönüştürülür. Kilisenin çan kulesi, minareye çevrilir; ilerleyen dönemde ise kule yıkılır. 1952-1956 yıllarında yapıya minare inşa edilir. İlerleyen yıllarda yapı kaderine terkedilir. Yapının giriş kapısı üzerinde 1901 yılına ait bir onarım yazıtı bulunur. Kilisenin duvarları bugün ayaktadır.
18. yy’da inşa edilen Tahir Paşa Konağı, 1985 yılında restore edilir ancak sonrasında kapanır. Konağın ilk sahibinin Tahir Paşa olduğu söylenir; ancak konak Tahir Paşa doğmadan önce yaptırılmıştır. Fakat Tahir Paşa öncesinde konakta kimlerin yaşadığı bilinmemektedir. Baş Oda’da yer alan kitabeye göre konak 1724 yılına tarihlenir. Tahir Paşa’nın ardından konak Sakin Bey tarafından satın alırnır. 1985 yılında ise kamulaştırılır. 2012’de Mudanya Belediyesi’ne devredilen konak günümüzde müze olarak kullanılmaktadır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Sümbüllü Bahçe Konağı, Bulgaristan göçmeni Vehbi Rasim Dağlı tarafından 1921 yılında inşa ettirilir. Konağın Bursa sivil mimarisinde önemli bir yeri bulunur. 2006 senesinde Osmangazi Belediyesi’nce kamulaştırılan konak, adını bahçesinde bulunan sümbüllerinden alır. Mayıs 2011’de turizme kazandırılan konak, sosyal ve kültürel buluşmalara kucak açar.
1508 senesinde Sultan II. Bayezid tarafından Bursa ili Osmangazi ilçesine inşa ettirilir Pirinç Han. Mimar Yakup Şah bin Sultan Şah ve Ali bin Abdullah tarafından yapılan hanın inşa edilme hedefi İstanbul’da yer alan cami ve imarete gelir sağlamaktır. Kare bir planlı hanın üst ve alt katında odalar yer alır. Hanın ortasında ise mescide yer verilmiştir. 1855 yılındaki deprem sırasında harap olan han, sonrasında restore edilir ve 2002’de yeniden açılır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Kapan Han, I. Murat tarafından inşa ettirilir. Misafirhane olarak kullanıldığı düşünülen han, çift katlıdır. Han, 1958 yılında yaşanan yangında zarar görmüştür. Yer aldığı Atatürk Caddesi’nin genişletilmesi sırasında ise yapının güney duvarı yıkılmıştır. Hanın bugüne birkaç odası ulaşmıştır.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Şehreküstü mahallesinde yer alan Eski İpek Han, Çelebi Mehmet tarafından Yeşil Külliyesi’ne gelir getirmesi amacıyla inşa ettirilir. Faytoncular Han, Sultan Han gibi farklı isimlerle de anılan han, mimar Hacı İvaz Paşa'ya yaptırılır. Çift katlı han, 1958 yılında yaşanan yangından etkilenir. Ardından han bir onarım geçirir ve giriş bölümü tekrar yapılır. Han günümüzde çeyiz alışverişi yapmak isteyenler tarafından sıklıkla ziyaret edilir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Gelincik Çarşısı, Hallaçlar Çarşısı olarak da anılır. Çarşı, İshak Paşa tarafından, I. Mehmed döneminde 15. yy’da inşa ettirilir. Kimi kaynaklara göre ise çarşının Fatih Sultan Mehmed’in vezirlerinden Dayı Karaca Bey tarafından inşa ettirildiği ifade edilir.
Kırk dükkânlı olarak inşa edilmiş olan yapıda günümüzde yirmi bir dükkân yer alır. 1958 yılında yaşanan yangında hasar gören çarşı, zaman içerisinde onarımlardan geçmiştir. Çarşı, günümüzde işlerliğini sürdürmektedir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan İvazpaşa Çarşısı’nın İvaz Paşa tarafından 15. yy’ın ikinci yarısında inşa ettirildiği ifade edilir. Çarşı zaman içerisinde çıkan yangınlardan etkilenmiş ve onarımlar geçirmiştir. Bu sebeple orijinal yapısını kaybetmiştir. Çarşıda günümüzde mobilya ve tekstil üzerine satış yapılır.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Nalbantoğlu mahallesinde bulunan Şengül Hamamı, 1389-1403 yıllarında, Sultan Yıldırım Bayezid döneminde inşa edilir. Hamam, Ulu Camii’ye vakfedilir ve caminin kuzeyinde konumlanır. Zaman içerisinde yaşanan yangınlardan harap olan yapı 1551 ve 1718 yıllarında onarımlar geçirir. Yapı, günümüzde depo olarak kullanılır.
Vaziziye Medresesi, bir diğer adıyla Mahkeme Medresesi, Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alır. 15.yy’da Amcazade Hüseyin Çelebi tarafından inşa ettirilen yapı, yaşanan deprem ve yangınlardan zarar görür. Medresenin temelleri 1957 yılında yapılan çalışmalarla ortaya çıkarılır ve eski plana uygun şekilde tekrar inşası yapılır. Medrese bugün, iş merkezidir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Tavuk Pazarı Hamamı, 15.yy başında Sultan II. Murad tarafından inşa ettirilir. Meyhaneli Hamamı olarak da bilinen yapı, 1479, 1524, 1617, 1631 ve 1818 yıllarında onarımlar görür. Hamamın bir kısmı yapılacak olan yeni yol sebebiyle yıkılır. Hamam bugün giyim çarşısı olarak hizmet verir.
Britanyalılar zamanında inşa edildiği düşünülen Bursa Kalesi, ilerleyen dönemde Roma, Bizans ve Osmanlı İmparatorluğunca farklı zamanlarda onarım görmüştür. Kale Hisar Kapı, Kaplıca Kapısı, Zindan Kapısı, Pınarbaşı Kapısı, Yer Kapı olmak üzere beş kapıya sahiptir. 1326 yılında Bizanslılardan alınan kalenin surlarına, Orhan Gazi tarafından takviye yapılır. 1418 yılında Çelebi Sultan Mehmed tarafından Zindan Kapı’nın yanına köşeli bir burç yaptırılır. Yıldız Kahve’nin önünde Kaplıca Kapı bulunur. Hisar Kapı ise 1855 senesinde yaşanan depremde yıkılır. Bugün kısmen ayakta olan surlar Pınarbaşı Kapısı ve oradan Yer Kapı’ya ilerler.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Bey Sarayı, Orhan Gazi tarafından inşa ettirilir. 1326 yılında Bursa’nın fethinden sonra, bölgede bulunan Tekfur Sarayı’nın üzerine inşa edildiği ifade edilir. I. Murad zamanında sarayın yeniden inşa edildiği belirtilir. Saray tarihte ilklere ev sahipliği yapmıştır. 1346 yılında Orhan Gazi, Bizans İmparatoru Kantakuzenos’un kızı Theodora ile evlenir. Theodora, Bey Sarayı’na gelen ilk gelin olarak bilinir. Yine sarayda Yıldırım Bayezid ve Yakup Çelebi’nin sünnet düğünleri yapılır. Yıldırım Bayezid’in Germiyanoğlu Süleyman Şah’ın kızı Devlet Hatun ile olan düğünü de Bey Sarayı’nda gerçekleşir. İstanbul’un fethinin ardından değerini yitiren saraydan günümüze yalnızca birkaç tarihi kalıntı ulaşmıştır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Lala Şahin Paşa Medresesi, 1339 yılında Rumeli Beylerbeyi Lala Şahin Paşa tarafından savaştan kazanılan ganimetlerle inşa ettirilir. Selçuklu Medresesi planını andıran yapı, 21 Şubat 2012 tarihinden bu yana Çocuk Kütüphanesi olarak kullanılır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan yapı, tekkeden medreseye dönüştürülür. Kentin en geniş Orhan Kütüphanesi ile birleştirilen medresenin kütüphanesinde, Cumhuriyet’in ilk yıllarında 1566 kitap olduğu ifade edilir. Kütüphanede yer alan kitaplar bugün İnebey Yazma Eserler Kütüphanesi’nde bulunur. Restore edilen medrese bugün sosyal tesis olarak hizmet verir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan İbrahim Paşa Hamamı, 1421 tarihli vakfiyesine göre İbrahim Paşa tarafından inşa ettirilir. İznik’te bulunan imaretine gelir sağlaması için inşa ettirilen hamam, çifte hamam sınıfında bulunur. Soğukluk ve sıcaklık bölümlerinden oluşan hamam, kesme taş ve üç sıra tuğladan inşa edilmiştir. Hamam, Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan restorasyonun ardından İbrahim Paşa Kültür Merkezi adı altında hizmet vermeye başlamıştır.
II. Murad zamanında inşa edilen hamam, Çakır Ağa tarafından yaptırılır. Hamamın mimari özelliklerine dayanılarak 15.yy’da yapıldığı tahmin edilir. Hamamın erkek bölümü kadınlar bölümünden daha büyük olarak inşa edilmiştir.
15. yy’da Buhara’dan bölgeye gelen Seyyid Usûl tarafından kurulmuştur. Peri Peyker Cafer Çelebi, 1555 yılında yapının yan tarafına medrese inşa ettirir. Dergah, bir süre burada çalışmalarını sürdürür. 1801’de şehirde yaşanan yangın ile dergâh tahrip olur. Tekke, Zaviye ve Türbelerin Kapatılması kanununun kabulü ile de dergah kapanır. 2005 senesinde Osmangazi Belediyesi tarafından tahsis edilen yapı, restore edilir ve Seyyid Usul Kültür Merkezi olarak hizmete açılır.
Bursa ili Mudanya ilçesinde yer alan Medikion Manastırı, Hagios Sergios Manastırı adıyla da bilinir. Hagios Sergios adına inşa edilen manastır, 11. yy’da günümüzdeki adını alır. 8.yy’da inşa edildiği düşünülen manastırın ilgi çeken giriş kapıları tarihten günümüze gelir ve ağırlıklarının 200 kg’a ulaştığı tahmin edilir.
Mudanya Rum Mahallesi, eski ahşap evlere ev sahipliği yapar. Günümüzde Halitpaşa Mahallesi olan bölge, tarihte İtalya mühendis Piçiretu tarafından planlanmış ve düzenlenmiştir. Tarihte Girit’ten gelen Türklerin yerleştiği mahallede, 18.yy konakları ahşap dokularıyla dikkat çeker.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Geyve Hanı, 15.yy’da Hacı İvaz Paşa tarafından inşa ettirilir. Lonca Hanı, İvaz Paşa Hanı veya Payigah ismiyle de bilinen han, Yeşil Camii’ye gelir elde etmek amacıyla Çelebi Mehmed’e hediye edilir. İki katlı hanın alt ve üst katında odalar ile zemin katında mescid yer alır. Han odaları revağa açılır. Üst katta yer alan odalarda ocak bulunur.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Tuz Pazarı Camii'ne gelir getirmesi amacıyla Timurtaş Paşa'nın oğlu Umur Bey tarafından 1454-1455 yıllarında inşa ettirilen Tuz Hanı, günümüzde dimdik ayakta durur. Avlulu ve çift katlı olan yapı, 2007 yılında restore edilmiş ve yeniden hizmete girmiştir.
Bursa ili Kestel ilçesinde yer alan Hoca Tursun Hanı, giriş kapısı üzerinde yer alan kitabesine göre Hoca Tursun bin Muhammed adlı bir tüccar tarafından inşa ettirilir. 1498 yılında inşa edilen yapının her iki yanına modern konut ve ahırlar yapılmıştır. Hanın girişi basık kemerlidir. Han kalıntıları günümüzde görülebilir.
Bursa ili Karacabey ilçesi Seyran köyü sınırlarında yer alan Issız Han, Uluabat Gölü kıyısında bulunur. Yıldırım Bayezıt zamanında, 1394 yılında inşa ettirilen han, İpekyolu’nda yer alır ve yolcuları misafir eder. Kervansarayın kağpısının üzerinde bulunan kitabesine göre han Celaleddin Eyne Bey ve Felek Meliküddin tarafından inşa ettirilmiştir. Han, tüccarlara konaklama, yeme ve içme fırsatı sunmuştur. Günümüzde ise butik otel olarak hizmet vermektedir.
Bursa ili Nilüfer ilçesinde yer alan Kite Kalesi, Ürünlü köyünde konumlanır. Geçmişte bir liman kenti olan Ürünlü köyünde inşa edilmiş olan kale, düz bir ovaya yayılan sur kalıntılarıyla dikkat çeker.
Osmanlı padişahı Orhan Gazi’nin komutanı Oruç Bey tarafından inşa ettirilen Oruç Bey Hamamı, günümüzde işlerliğini sürdürür. Tarihi dokusunu koruyan hamam, özel bir işletmeye aittir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan ve kentin en eski çarşılarından biri olan Tahtakale’nin tarihi Çelebi Mehmet dönemine uzanır. 1958 ve 1998 yılında yaşanan yangınlarda han tahrip olmuştur. Tahtakale, çarşı olarak günümüzde işlerliğini sürdürür.
1958 yılında Bursa ilinde yaşanan Kapalı Çarşı yangınında sonra onarımı gerçekleşen çarşı günümüzde işlerliğini sürdürür. Çarşıda ağırlıkla tekstil ürünleri satışı gerçekleştirilir.
Karaca Bey tarafından inşa ettirilen Sipahi Çarşısı, Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alır. Çarşı, 1958 yılında yaşanan yangından kurtulabilmiştir. Zaman içerisinde onarımlar geçiren çarşıda günümüzde mobilya ve yorgan mağazaları ağırlıktadır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan tarihi Kayhan Çarşısı, demirci ve bıçakçılarıyla tanınır. Çarşıda uzun yıllar Osmanlı ordusuna kılıç üretimi yapılır. Şehirdeki yangınların çoğu da demirci ve bıçakçı ocakları sebebiyle burada çıkar. Günümüzde bıçakçılar halen aynı yerde çalışmalarına devam eder.
Çarşının bir diğer özelliği ise ilklere adını yazdırmasıdır. Zengin Bursa mutfağına sahip olan birçok restoran çarşıda açılır ve Türk mutfağına yeni tatlar kazandırır. İskender kebap 1860’lı yıllarda Mehmet oğlu İskender Efendi tarafından Kayhan Çarşı’da keşfedilir. Kayhan Pideli Köfte olarak anılan lezzetin ise 200 yıllık geçmişi bulunur.
Rumeli Beylerbeyi Lala Şahin Paşa tarafından yaptırılan Kubbeli Han, bir diğer adıyla Vezir Han, tarihte hal binası olarak yapılır. Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer bulunan çarşıda peynirden süte, tereyağından bala uzanan tüm şarküteri ürünlerinin satışı gerçekleştirilir.
Mimar Sinan eseri olan Galle Han, 16. yy’da I. Süleyman’ın sadrazamı Semih Alizade tarafından inşa ettirilir. 1855 depreminde zarar gören han, sonrasında restore edilir. Han, Tahıl Han olarak da anılır.
Osmanlı döneminde inşa edilen ilk üç katlı han olma özelliği taşıyan Balibey Han, 15. yy sonlarında Niğbolu Sancak Beyi Hamza Bey’in oğlu Balibey tarafından inşa ettirilir. 64 odalı han, yakın süreçte restore edilmiş ve şehir ile buluşmuştur.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Atatürk Caddesi’nde yer alan Bursa Bedesteni, Yıldırım Bayezid tarafından yapıldığı için Yıldırım Bayezid Bedesteni olarak bilinir. 14. yy sonunda inşa edilmiş olan çarşı, Osmanlı döneminde inşa edilmiş olan ilk bedesten olarak anılır. Bedesten giriş kapısının üzerinde yer alan kitabede Kelime-i Tevhid yazılıdır. Çarşının batı kapısı üzerinde ise Bazestân (değerli eşya satılan çarşı) yazısı bulunur. 1956 yılında yaşanan yangında zarar gören han, sonrasında restore edilerek şehirle buluşmuştur.
II. Mehmed’in sadrazamı Mahmut Paşa tarafından inşa ettirilen ve bu nedenle Mahmut Paşa Hanı olarak da anılan han, kentin en güzel hanlarından biridir. Alt ve üst katlarında odaların bulunduğu han, ortasında ise bir mescit bulundurur. Onarımdan geçirilmiş olan han günümüzde kullanımdadır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Emir Han, Orhan Gazi Külliyesi’nin bir parçasıdır. 1340 senesinde Orhan Bey tarafından inşa ettirilen han, 1522’ye dek Bey Hanı ve Bezzaziye Hanı olarak anılmıştır. Alt katında penceresiz mahzenlerin bulunduğu hanın üst katında ise odalar yer alır. Kareye yakın bir iç avlu etrafında sıralanan iki katlı revak ve buraya açılan odalardan oluşur. Zaman içerisinde yaşanan deprem ve yangınlar ile zarar gören han, onarımlar geçirmiştir.
Yıldırım Bayezid’in damadı Emir Efendi tarafından 1404-1451 yılları arasında inşa ettirilen Çukur Han, çift katlı olarak yaptırılır. Kütahya Han olarak da anılan, üst ve alt katında odaların yer aldığı han, restore edilmiştir. Bugüne handan güney yönünde yer alan zemin kat odalarından üçü ve kapı kemeri ile merdivenleri ulaşmıştır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer konumlanan Apolyont Han, ahşap yapısıyla dikkat çeker. Handa yer alan dükkânlar alışverişe fırsat tanırken, cafeler dinlenmek için ideal duraklar olur.
14.yy’da Osmanlı padişahı Orhan Bey zamanında beraberinde bir han ve camii ile inşa ettirilen Orhangazi Hamamı, alanda yer alıp günümüze ulaşmayı başarmış tek yapıdır. Kare planlı kubbeli yapı, Selçuklu ve Osmanlı döneminden mimari izler taşır. Günümüzde koruma altında olan yapı, kullanılmamaktadır.
Bursa ili Yenişehir ilçesinde yer alan Çarşı Hamamı’nın ne zaman ve kim tarafından yaptırıldığı hakkında net bir bilgi mevcut değildir. Yayınlarda yer alan bilgiler hamamın erkekler bölümünün 1957 yılında onarımdan geçtiğine işaret eder. Çifte Hamamlar olarak da adlandırılan yapının kadınlar kısmı soyunmalık, üç bölümlü ılıklık, iki eyvanlı sıcaklık ve iki halvet hücresi ile erkekler kısmıyla ortak kullanılan üç bölümlü su deposundan oluşur.
Bursa ili Yıldırım ilçesi Meydancık mahallesinde konumlanan İncirli Hamamı, 15.yy’ın sonlarında Ahmet Paşa Fenari’nin kardeşi Alaaddin Ali tarafından inşa ettirilmiştir. 1945 yılında onarım gören yapı, günümüzde ayakta durmaktadır.
Bursa ili İznik ilçesinde yer alan II. Murat Hamamı, mimari özelliklerinden ötürü 15-16.yy’a tarihlenir. Hamam Hacı Hamza ve Belediye Hamamı olarak da isimlendirilir. Çifte hamam sınıfında yer alan yapı, kadınlar ve erkekler bölümüne sahiptir. Hamam yakın zamanda restore edilmiştir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Muradiye Hamamı, 1426 yılında Sultan II. Murat tarafından inşa ettirilir. Tek hamam tipindeki yapı, yalnızca soğukluk ve sıcaklık bölümlerine sahip olarak inşa ettirilmiştir. Yapıda iki halvet kısmı bulunur. 1986 yılında restore edilerek yeniden hamam olarak kullanılmaya başlanan yapı, 2008-2010 tarihlerinde Osmangazi Belediyesi’nce restore edilmiştir. Yapı, 2014 yılında UNESCO Dünyası Mirası ilan edilen alan içerisinde yer alır.
Ulu Camii inşa kitabesine sahip değildir. Caminin minber kitabesi üzerinde 1399 tarihi yer alır ve bu yapım tarihi olarak kabul edilir. Caminin batı minare kaidesi ile minber kitabesinde Yıldırım Bayezid tarafından yaptırıldığı belirtilir. On iki büyük dört köşeli paye üzerine oturan 20 kubbeli caminin inşaatının tamamlanmasından sonra, camide ilk namaz Somuncu Baba tarafından aralarında Yıldırım Bayezid, Emir Sultan, Molla Fenari’in de bulunduğu cemaate kıldırılmıştır.
Son cemaat yeri bulunmayan camii içerisinde, güneydoğu yönünde hünkar mahfili (padişahların ibadetleri için oluşturulmuş özel mekan) yer alır. Caminin batı minaresi Yıldırım Bayezid tarafından, doğu minaresi Çelebi Sultan Mehmet tarafından inşa ettirilmiştir. Hem Timur’un hem de Karamanoğlu II. Mehmet Bey’in Bursa’yı işgali sırasında caminin ağır tahrip olduğu kaynaklarda belirtilir. 1855 yılında yaşanan depremden de etkilenen camii, sonrasında onarımlardan geçmiştir.
Yeşil Külliye içerisinde yer alan Yeşil Camii’nin yapımına Çelebi Sultan Mehmed zamanında başlanır, oğlu II. Murad döneminde, 1422 senesinde inşası tamamlanır. Caminin mimarlığını Hacı İvaz Paşa üstlenirken, nakkaşı Ali bin İlyas ve çini ustası Mehmet el Mecnun olur. Yalnızca taş kullanılarak inşa edilen ve mermer plakalarla kaplanan çift katlı camii, ters T planlı yapılar grubunda yer alır. Camide aynı zamanda hünkar mahfili (padişahların ibadetleri için oluşturulmuş özel mekan) bulunur. Caminin kuzeyinde bulunan hünkar mahfilinin iki tarafında sofaya açılan yan odalar bulunur. Çinilerle kaplanmış olan mahfil dikkat çekicidir.
Sultan Abdülaziz döneminde Tophane semtine inşa edilen Saat Kulesi, kesme taştan dört katlı olarak yapılmış ve günümüze ulaşamamıştır. Bugünkü saat kulesi ise aynı yerde Vali Reşit Mümtaz Paşa ile Belediye Başkanı Emin Bey zamanında 1904-1905 tarihinde inşa ettirilir. 33 m yüksekliğe sahip olan kulenin en üst katında her bir yüzde yuvarlak kadranlı birer saat bulunur.
Emir Sultan Külliyesi içerisinde yer alan Emir Sultan Camii, Yıldırım Bayezid’ın kızı Hundi Fatma Hatun tarafından eşi Emir Sultan adına inşa ettirilir. Yapım zamanının Çelebi Sultan Mehmed’in hükümdarlık dönemi olduğu tahmin edilmektedir. Tek kubbeli olarak inşa edilen camiye 1507 yılında avlu ile üç kubbeli revak eklenir. 1795 yılında yıkılan camii, 1804 tarihin III. Selim tarafından yeniden inşa ettirilir. 1855 tarihinde yaşanan depremde tahrip olan camii, sonrasında onarım görmüştür.
Bursa kuşatması sırasında oğlu Orhan Gazi’ye hayatını kaybetmesi halinde şehirdeki kubbeli yapıya gömülmeyi vasiyet eder Osman Gazi. 11.yy’da inşa edildiği bilinen Mesihiler Şapeli, Bursa’nın fethinin ardından mescide dönüştürülür. Osman Gazi de buraya defnedilir ve şapelin narteks bölümüne gömülür. Türbe, 1801 yılında yangın, 1855 yılında ise deprem ile tahrip olur. 1863 yılında Sultan Abdülaziz’in günümüzdeki haline taşıdığı yapıda Osmangazi, eşi Aspurça Hatun, oğlu Alaaddin bey ve on iki yakınının sandukaları yer alır.
Orhan Camii veya Sultan Orhan Camii olarak da bilinen yapı, 1339 yılında Orhan Gazi tarafından inşa ettirilir. Kent merkezinde konumlanan camii, Bursa’nın Karamanoğulları tarafından işgali sırasında büyük hasar görür ve 1414 yılında Çelebi Sultan Mehmed tarafından tekrar yaptırılır. Ters T planlı camii, kesme taştan inşa ettirilmiştir. Zaman içerisinde pek çok kez onarım geçiren camiye son onarım 1963 yılında yapılmıştır.
1424-1426 yıllarında Sultan II. Murat’ın inşa ettirdiği camii, kentte Osmanlı padişahları adına yapılan son camii olma özelliğini taşır. Kemerli bir girişe sahip olan camii, mimari özellikleriyle dikkat çeker. Yapı tavanı geometrik motifle süslü çinilerle bezenmiştir. Ahşap işçiliğin nadide örnekleri camide görülebilir. 18. yy’a tarihlenen camii mihrabı da ilgi çekicidir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Heykel Saat Kulesi, İnönü Caddesi ile Ünlü Cadde’nin kesiştiği noktada konumlanır. Öğretim üyesi Merih Ercan’ın projesi olan kulede, şehri simgeleyen otomotiv (otomobil), tekstil (ipek böceği), turizm (kayak) ve Osmanlı tuğrasına yer verilmiştir. Yaklaşık olarak 10 m yüksekliğe sahip olan kule, üç kademelidir ve limra taşından yapılmıştır.
Orhan Gazi Türbesi, Osman Gazi Türbesinin yanında konumlanır. 1855 yılında yaşanan depremde türbe, Osman Gazi Türbesi ile beraber yıkılır ve 1863 tarihinde Sultan Abdülaziz yapıları onartır. Orhan Gazi’nin sandukasının yer aldığı türbe oldukça aydınlıktır. Türbe içerisinde Orhan Gazi’nin eşi Nilüfer Hatun, Orhan Gazi’nin kızı Fatma Hatun, Cem Sultan’ın oğlu Şehzade Abdullah, Yıldırım Bayezid’in oğulları Kasım Çelebi, Musa Çelebi ve Emir Süleyman, Sultan II. Bayezid’in oğlu Şehzade Korkut’un sandukaları da yer alır.
1580 senesinde hayatını kaybettiği bilinen Üftade Mahmud Muhiddin tarafından inşa ettirilen Üftade Camii, 1855’te gerçekleşen depremde hasar görür. Camii, bunun üzerine Serazkar Rıza Paşa tarafından 1869’da tekrar inşa ettirilir. Duvarları kesme taş ve tuğla ile yapılan camii, kubbe ve tonozla örtülüdür. Giriş kapısı üzerinde kitabeye sahiptir. Günümüzde ibadete açıktır.
Hüdavendigar Külliyesi içerisinde yer alan ve Hüdavendigar Türbesi olarak da adlandırılan Sultan I. Murad’ın Türbesi, Hüdavendigar Camii’nin karşısında konumlanır. I. Kosova Savaşı’nda şehit düşen I. Murad’ın türbesi, oğlu Yıldırım Bayezid tarafından inşa ettirilir. 1855 yılında yaşanan depremde yıkılan türbe yeniden yapılır ve zaman içerisinde onarım görür. Türbede I. Murad’ın yanı sıra oğlu Yakup Çelebi, torunları Emir Süleyman, Musa Çelebi, Emir Süleyman’ın oğlu Orhan Çelebi, II. Bayezid’in oğlu Şehzade Mehmed’in sandukaları yer alır.
Bursa ili Mudanya ilçesi Tirilye (Zeytinbağı) beldesinde yer alan Fatih Camii, eski Hagios Stephanos Kilisesi’dir. Yapının kapısında 1560 tarihi yazılıdır. Bizans sütun başlıkları yapı girişinde görülebilir. Yapı günümüzde Fatih Camii olarak ibadete açıktır.
Bursa ili Mudanya ilçesi Kumyaka köyünde yer alan Hagios Taxiarchoi Kilisesi’nin 780-797 yıllarında inşa edildiği düşünülür. Eski bir Rum köyü olan Kumyaka’da bulunan kilisenin VI. Konstantinos Porphyrogenetos döneminde yapıldığı tahmin edilir. Ana kilise kare planlıdır ve üzeri kubbe ile örtülüdür. Duvarları ise tuğla ve taştan örülmüştür.
MS 325 yılında İznik konsilinin (din önderlerinin gerçekleştirdiği toplantılar) gerçekleştirildiği kilise olarak bilinir. Yapı, Osmanlılar zamanında camiye dönüştürülür ve I. Süleyman döneminde Mimar Sinan tarafından yenilenir. İznik ilçe merkezinin tam ortasında, kentin dört kapısı girişte yolların kesiştiği orta noktada bulunur. Yapı özellikle yabancı turistlerin büyük ilgisini çeker.
Bursa ili Mudanya ilçesinde yer alan Mütareke Evi, Mudanya Mütarekesi’nin imzalandığı yapıdır ve ismini buradan alır. Aleksander Ganyanof ’a ait olan 19. yy Osmanlı evi, iş adamı Hayri İpar tarafından satın alınmış ve 1937 yılında müze olarak hizmet vermeye başlamıştır. Müzede mütarekenin imzalandığı salon ve çalışma odaları, İsmet İnönü ile Asım Gündüz Paşa´nın yatak odaları, mütareke dönemi eşyaları ve dönemin fotoğraf ile belgeleri görülebilir.
Osmanlı döneminde, I. Murad döneminde Bursa Kadısı olan Koca Naib tarafından inşa ettirilen Kavaklı Camii, Kavaklı mahallesinde yer alır. Tek kubbe ile örtülü olan caminin kubbesi, dıştan kurşunla kaplanmıştır. Tek minareli caminin kuzeybatı yönündeki minaresi ahşap iken, 1890’da yılında silindirik tuğla gövde yapısına çevrilmiştir. Camii, günümüzde ibadete açıktır.
Çelebi Sultan Mehmed tarafından, 1421 yılında, ölümünden kırk gün önce inşa edilen Yeşil Türbe, çini süslemeleri ile eşsiz bir Osmanlı türbesidir. Türbenin mimarı Hacı İvaz Paşa, nakkaşları Mehmed el Mecnun ile Ali bin İlyas olmuştur. Selçuklu kümbet mimarisini andıran türbe, sekiz köşeli bir yapıya sahiptir. İki katlı türbede, sembolik sandukaların altında mezar odası yer alır. Çelebi Sultan Mehmed'in mezarının bulunduğu türbede, Şehzade Mustafa, Mahmut, Yusuf, Selçuk Hatun, Hafsa Sultan, Sitti Hatun, Ayşe Hatun ve Daye Hatun’un mezarları da yer alır.
Yıldırım Bayezid tarafından inşa ettirilen Yıldırım Külliyesi içerisinde konumlanan türbe, Yıldırım Bayezid adına inşa edilir. 1406 yılında Bayezid’in oğlu Süleyman Çelebi tarafından yaptırılan türbe, Osmanlıda yapılan ilk revaklı türbe olarak bilinir. Türbede Yıldırım Bayezid’in yanı sıra oğlu İsa Çelebi ve Kasım Çelebi ile iki bilinmeyen sanduka yer alır.
Fatih Sultan Mehmed’in eşi, Dulkadiroğlu Beyliği hükümdarlarından Süleyman Bey’in kızı Mükrime Hatun’un türbesi, Muradiye türbelerinin bulunduğu bahçede yer alır. 1515 yılında inşa edilmiş olan türbe kare planlıdır. Türbe kalem işleri ile dekore edilmiştir.
15.yy’da inşa edilmiş olan Gülşah Hatun Türbesi, Fatih Sultan Mehmed’in eşi, Şehzade Mustafa’nın annesi Gülşah Hatun’a aittir. Muradiye bahçesinde bulunan kare planlı türbe, burada bulunan en küçük türbedir. Türbede Gülşah Hatun’un türbesi yer alır. Yanındaki sandukanın II. Bayezid’in oğlu Şehzade Ali’nin mermer sandukası olduğu ifade edilse de bazı kaynaklarda Kamerşah Sultan’a ait olduğu belirtilir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Zafer Plaza, 1999 yılında hizmet vermeye başlar. Cadde seviyesinin altında üç kat çarşı ve otopark olarak inşa edilen Zafer Plaza, cam piramit yapısıyla dikkat çeker. Çatısı altında yer alan giyim, teknoloji, ev tekstili ve kozmetik mağazaları, restoranları, sinemaları ile her yaştan insana hitap eder.
Bursa ili İznik ilçesinde yer alan Şeyh Kutbuddin Camii, 1496 yılında İbrahim Paşa tarafından inşa ettirilir. Caminin yanında Şeyh Kutbuddin’in türbesi yer alır ve türbenin Halil Paşa tarafından yaptırıldığı ifade edilir. Kare planlı camii ile ona bitişik olan kubbeli türbe görülür. Caminin orijinal yapısı yıkılmış, 2004 yılında ise aslına uygun olarak tekrar inşa edilmiştir.
Hayvanlara kendi doğal ortamlarını, uygun bakım ve beslenme şartlarını sağlayan yaşamsal bir sığınak olma hedefiyle 1998 yılında kurulan Soğanlı Hayvanat Bahçesi, 206 bin metrekarelik alanda ziyaretçilerini karşılar. Nesli tükenmekte olan hayvanların üretilmesi için çalışmaların yapıldığı, yaralı hayvanların tedavi edilerek geriye bırakıldığı, hayvan ve doğal koruma programlarına destek verildiği çatı altında öğrencilerin hayvanat bahçesini ziyaret etmeleri sırasında eğlenerek ve yaşayarak öğrenmeleri sağlanır.
1926’da adliye binası olarak inşa ettirilen Bursa Kent Müzesi binası, Bursa Adliyesi olarak çalışmalarını yürütür. 2001 senesinde Bursa Büyükşehir Belediyesi ve Adalet Bakanlığı arasında yapılan protokol çerçevesinde yapı Bursa Büyükşehir Belediyesi’ne devredilir. 2004 yılında ise binada Bursa Kent Müzesi hizmet vermeye başlar. Müzede Uygarlıklar Kenti Bursa, Çağdaş Bursa, Yaşam ve Kültürüyle Bursa, El Sanatları Çarşısı, İpek Kenti Bursa ve Üreten Bursa bölümleri görülebilir.
1902 yılında kurulan Bursa Arkeoloji Müzesi, 1972’de Kültürpark içerisinde bulunan bir binaya taşınır. Bir süre kapalı tutulan; teşhirinin yenilenmesi, düzenlemelerin ve onarımların yapılması ile müze, 2013 senesinde tekrar ziyarete açılır. Müzede 60 bini geçen esere yer verilir. Müzede sergilenen eserler, Orta Miyosen dönemi fosil buluntularından Doğu Roma dönemi sonlarına kadar, Bursa ve çevresindeki iller ile Anadolu’nun farklı bölgelerinden koleksiyona kazandırılmış olan eserlerdir.
2002 yılında Tofaş tarafından açılan Bursa Anadolu Arabaları Müzesi, eski bir ipek fabrikasının restore edilmesi ile müze olarak hizmete açılır. Müzede binlerce yıl önceye ait bir tekerlek, 2 bin 600 yıl önce yapılan bir arabanın Bursalı ustaların elinden çıkışının canlandırması, geleneksel araba atölyeleri, motorsuz araçlar, Tofaş tarafından üretilen motorlu araçlar görülebilir. Tofaş Sanat Galerisi’nde ise geçici süreli sergiler gerçekleştirilir.
Müze bahçesi ise 300 yaşındaki çınara, 200 yaşındaki karadut ağacına, nice ağaç ve bitki çeşidine ev sahipliği yapar. Yerli ve yabancı ziyaretçilerin akınına uğrayan müzede kafe de bulunur.
Karagöz oyunu olarak bilinen gölge oyunu Türk kültüründe önemli bir yere sahiptir. 2007’de müzeye dönüştürülen Karagöz Sanat Evi, Karagöz sanatını yarınlara ulaştırmak amacıyla hizmete girer. Müzede orijinal Karagöz tasvirleri sergilenir ve gölge oyununun tarihçesi panolar ile anlatılır. Öte yandan müzede düzenli olarak Karagöz gösterileri gerçekleştirilir. Müzede yer alan sanat atölyesinde ise gölge oyunu oynatımı konusunda ücretsiz kurslar verilir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Bursa kentine farklı tarihlerde yaptığı ziyaretlerde konakladığı köşk, günümüzde Atatürk Müzesi olarak hizmet verir. 1938 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından Bursa Belediyesi’ne bağışlanan yapı, 29 Ekim 1973 yılında, Cumhuriyet’in 50. yılında müzeleştirilerek hizmete açılmıştır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Okçu Baba Türbesi, Bursa’nın fethi zamanında görev yapmış olan Nusret Paşa’ya aittir. Türbenin mimari özelliklerinden dolayı 14.yy’da inşa edildiği tahmin edilir. Kubbeli yapı, kesme taş ve tuğla ile inşa edilmiştir.
Emir Sultan Camii’nin avlusunda yer alan türbe, Emir Sultan’ın eşi Hundi Hatun tarafından inşa ettirilir. Türbe zaman içerisinde harap olur. 1868 yılında, şehzadeliği döneminde II. Abdülhamid türbenin onarımını gerçekleştirir. Türbede 1868 tarihli onarım kitabesi yer alır. Emir Sultan’ın sandukasının bulunduğu türbede aynı zamanda eşi Hundi Hatun, oğlu Emir Ali Çelebi ve iki kızının sandukaları bulunur.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Muradiye mahallesinde yer alan Uluumay Osmanlı Halk Kıyafetleri ve Takıları Müzesi, 2004 yılında kurulur. Anadolu Folklor Vakfı kurucu üyeleri arasında yer alan Esat Uluumay’ın koleksiyonlarının sergilendiği özel müzede, 15. yy’a kadar uzanan Osmanlı dönemi Anadolu ve Rumeli'sinden kıyafet ve takılar sergilenir. Müzede Türk kahvesi takımları, Türk hamamı malzemeleri, silah ve atçılık ile ilgili malzemeler, kılıç, bıçak, silah gibi eserleri de görmek mümkün.
19.yy Osmanlı yapısı olan ev, önce devlet misafirhanesi, sonrasında Rus Konsolosluğu olarak kullanılır. Ev, ardından sanatçı Hüsnü Züber tarafından restore ettirilir ve 1992 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından ziyarete açılır. Müzede Hüsnü Züber’in yakma-dağlama koleksiyonu, ahşap ve etnografik eserler sergilenir. Müze, pazartesi günleri hariç her gün ziyaret edilebilir.
Osmanlı döneminde, II. Murat tarafından 1450 yılında Abdal Mehmet adına inşa ettirilen türbe, Abdal Camii’nin karşısında konumlanır. Osmangazi ilçesi Abdal caddesinde yer alan türbeye beşik tonozlu, kapalı bir eyvandan giriş yapılır. Giriş kapısı üzerinde kitabesi yer alır. Türbe içerisinde Abdal Mehmet’in sandukası bulunur.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Bursa Osmanlı Evi Müzesi, süsleme olarak 17.yy Osmanlı evi özelliklerini taşır. Bodrum, zemin ve birinci kattan oluşan üç katlı ev 1958 yılında müze olarak ziyarete açılır. Evin yerinde geçmişte II. Murad’ın bir köşkünün olduğu ve burada Fatih Sultan Mehmed’in dünyaya geldiği rivayet edilir.
Bursa Ormancılık Müzesi, 1989 yılında Saatçi Köşkü’nde hizmet vermeye başlar. Müzede haberleşme ve orman mühendisliği aygıtları, hayvan ve bitki fosilleri, harita ile fotoğrafları içeren bine yakın eser sergilenir.
2014 yılında hizmet vermeye başlayan Bursa Göç Tarihi Müzesi, Merinos Atatürk Kongre Kültür Merkezi’nin doğu girişinde bulunur. Müzede göçlerin Bursa kentine kazandırdıkları ve günümüz Bursası anlatılır. Müzede kronolojik sıra ile göçler görülür. Aynı zamanda son dönemde Balkanlar ve Kafkaslardan yapılan göçler de müzede ele alınmıştır.
Bursa ili Yıldırım ilçesinde yer alan Yeşil Külliyesi içerisinde bulunan Osmanlı medreselerinden Yeşil Medrese, günümüzde Türk İslam Eserleri Müzesi olarak hizmet verir. Müze içerisinde 12-20.yy arası tarihsel süreçteki sikkeler, İslami kitabeler, madenler, işlemeler, seramik ahşaplar, silahlar, el yazması kitaplar ve etnografik eserler görülebilir.
Aziz Tryphonos Kilisesi’nin 13.yy’da II. Theodoros Laskaris’in isteği üzerine Aziz Tryphonos onuruna inşa edildiği tahmin edilir. Tarihte kilisenin büyük bir kubbeye sahip olduğu düşünülür.
Bursa ili İznik ilçesinde yer alan türbenin kim adına veya hangi tarihte inşa edildiği konusunda net bir bilgi bulunmamaktadır. Yapının Osmanlıların İznik’i fethinden önce yapının inşa edildiği düşünülür. Türbe içerisinde biri çocuk olmak üzere sekiz lahit bulunur.
Kendi isteğiyle padişahlığını sonlandıran Sultan II. Murad, Bursa ilinde gömülen son Osmanlı padişahıdır. Muradiye Külliyesi içerisinde yer alan türbesi, Fatih Sultan Mehmed tarafından inşa ettirilmiştir. 1443 yılında hayatını kaybeden oğlu Alaaddin’in yanına gömülmek istediği için, Edirne’de hayatını kaybeden II. Murad buraya getirilmiş ve türbeye defnedilmiştir. Türbede, II. Murad’ın vasiyeti üzerine üst kısımda bir bölüm boş bırakılmıştır. Bu bölümden mezarın üzerine yağmurlu günlerde yağış olur.
Bursa’nın turistik rotası Oylat’ta, çevrede yaşayan yerliler tarafından hediyelik eşya ve organik ürün satışının yapıldığı bir pazar yer alır. Pazar, ziyaretçilerin büyük ilgisini görür.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Geruş Sinagogu, 16. yy’ın başlarında Sultan II. Selim’in izni ile inşa ettirilir. İspanya’dan ayrılmak zorunda kalan Museviler, II. Selim tarafından Osmanlıya kabul edilmiştir. Geruş kelimesinin İbranice ‘kovulmuş’ anlamını taşıması da bu doğrultuda önem taşır. Sinagog günümüzde ibadete açıktır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Osmangazi Heykeli, Şehreküstü Meydanı'nda konumlanır. Görkemli heykel Osmangazi Belediyesi tarafından tarihi kaynaklarda tasvir edilen Osman Gazi görünümüne uygun olarak 2009 yılında yenilenir. Tarihçi Halil İnalcık'ın danışmanlığı ile heykeltıraş Eray Okkan'ın yaptığı heykel, bugün Osmangazi’nin simgesidir.
Bursa ili Yenişehir ilçesi merkezinde bulunan Şemaki Evi, 18. yy’da inşa edilmiş olan Osmanlı mimarisinin başarılı bir örneğidir. Batı Türkistan’dan bölgeye gelip yerleşen Şemakizâde ailesi tarafından inşa edilmiş olan yapıda kalem süslemeleri ön plana çıkar. Evin inşası sırasında hiç çivi kullanılmadığı bilinir. 1991 yılında müzeye dönüştürülen ev, çift katlıdır ve bodrumu bulunmamaktadır.
1935 yılında yapılan Merinos Fabrikası, 2004 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi’ne devredilir. Fabrika, Kültür Merkezi’ne dönüştürülür ve 2010 yılında Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’nin açılışı yapılır. Merinos Parkı içerisinde konumlanan Kültür Merkezi, fuar alanı, sergi salonları, açık sergi alanı, seminer salonları, kongre büroları, sanatçı odaları, fuaye odaları, otoparkları ve sosyal alanları ile ziyaretçilerini ağırlar.
1846-1870 yılları arasında inşa edilen Hagios Apostoloi Kilisesi, bugüne ulaşan değerli Bursa tarihi varlıklarından biri. Eski Rum yerleşimi olan Mudanya ilçesi Aydınpınar mahallesinde yer alan yapı, 1922 yılında camiye dönüştürülür. Kilisenin çan kulesi, minareye çevrilir; ilerleyen dönemde ise kule yıkılır. 1952-1956 yıllarında yapıya minare inşa edilir. İlerleyen yıllarda yapı kaderine terkedilir. Yapının giriş kapısı üzerinde 1901 yılına ait bir onarım yazıtı bulunur. Kilisenin duvarları bugün ayaktadır.
Kara Mustafa Paşa Türbesi, Bursa ili Osmangazi ilçesi Hamzabey Camii’nin bahçesinde yer alır. II. Bayezıd’ın kızı Hatice Sultan’ın eşi Kara Mustafa Paşa adına inşa edilen türbe, kesme taş ve tuğladan yapılmıştır. Kare planlı türbe, kubbe ile örtülüdür. Türbede Kara Mustafa Paşa’nın sandukasının yanı sıra ikisi büyük, ikisi küçük dört sanduka daha yer alır.
Muradiye Külliyesi içerisinde yer alan türbeler arasında Şehzade Mahmut Türbesi de yer alır. Türbe, Sultan II. Bayezid’in oğlu Şehzade Mahmut’un annesi Bülbül Hatun tarafından inşa ettirilir. Türbe içerisi çinilerle bezelidir. Türbenin kapısı ve pencere kapakları orijinal yapısına sahiptir.
Hatuniye Türbesi, Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Muradiyesi Külliyesi bahçesinde bulunur. 1449 yılında II. Mehmet’in annesi Hüma Hatun için inşa edilen türbe, altı köşeli ve kubbelidir. İki sıra pencerenin ile aydınlattığı türbede kubbede görülen kalem işi madalyon dikkat çeker.
II. Murad döneminde mimar Hacı İvaz Paşa tarafından inşa edilen İvaz Paşa Camii, İvaz Paşa Külliyesi içerisinde yer alır. Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan camii, bir vakfiyede İmadiye Mescidi, bulunduğu konum itibariyle Kazazhane Mescidi ve Tavuk Pazarı Mescidi olarak da çevrede anılmıştır. Seyyid Mehmed Efendi tarafından bağışlanan bir minber ile camiye dönüştürülen yapı, 1958'de yaşanan yangın sonrasında harap olur. 1970 yılında camii Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu’nun çalışmaları ile tekrar inşa ettirilir ve günümüzde ibadete açıktır.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Şehreküstü caddesinde yer alan Pars Camii, bir diğer adıyla Şehreküstü Camii, II. Murat döneminde 1430 yılında Pars Bey adıyla tanınan Bedrettin Mahmut Bey tarafından inşa ettirilir. Zaman içerisinde tahrip olması sebebiyle yapı yıkılıp, 1984 senesinde yerine günümüzdeki camii inşa edilir. Caminin bugünkü minaresi orijinaldir. Caminin kıble yönünde yer alan türbe Pars Bey’e aittir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Gazi Timurtaş Paşa Türbesi, Sultan Yıldırım Bayezid döneminde yaşamış olan Gazi Timurtaş (Demirtaş) Paşa’ya aittir. 1386 senesinde Karamanoğlu Ali Bey ile yapılan savaşa katılmış olan Timurtaş Paşa’ya I. Murad subaşılık ve Sakarya muhafızlığı görevini verir. Yıldırım Bayezid tahta çıktığında Timurtaş Paşa’ya Anadolu Beylerbeyi rütbesi verir. İsa Çelebi’nin vaziri ve kumandanı olan Timurtaş Paşa, 1403 yılında şehit olur.
Türbe içerisinde üç kabir yer alır. 1949 senesinde yeni bir türbe inşa edilmiştir.
Osmanlı döneminde, 1449 yılında Kazzazoğlu Söle Mehmed tarafından inşa ettirilen Veled-i Enbiya Camii, 1855 depreminde büyük hasar görür. Yapı, 1890, 1973 ve 2008 yıllarında onarımlardan geçer. Geçirdiği onarımların ardından camii, özgün halini yitirir. Tek şerefeli bir minareye sahip olan camii, bugün ibadete açıktır.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Mantıcı sokakta yer alan ve Fatih Sultan Mehmed döneminde inşa edilen Mantıcı Camii, mahalle sakinleri tarafından inşa ettirilir. İki katlı son cemaat yeri ile beraber camii, dikdörtgen planlıdır. Camide kadınlar mahfili de yer alır. Zaman içerisinde onarımlardan geçirilen yapı, son olarak 1959’da onarılmıştır. Günümüzde camii ibadete açıktır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan caminin, I. Murad Hüdavendigar tarafından 1365 yılında Sultan Camii adıyla inşa edilen camii olduğu ve 1389 yılında sultanın şehit olmasının ardından caminin Şahadet olarak isimlendirildiği bazı kaynaklarda geçer. Kale Camii olarak da bilinen yapı, bir Ulu Cami örneğidir. Tek minareye sahip olan camii, dört küçük kubbe ile örtülüdür. Camii, 1892 yılında Vali Mahmud Celaleddin tarafından özgün halinden farklı olarak tekrar inşa ettirilmiştir. Camii, günümüzde ibadete açıktır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde Üftade Camii’nin karşısında yer alan türbede; 1589 yılında vefat eden Üftade, oğulları Mustafa, Mehmet, Hayrettin, Ahmet, müritleri ve Tekke şeyhlerine ait on dokuz adet sanduka yer alır. Kare planlı olan türbe, eskiden üstü ahşap iken onarım sırasında özgün halinden uzaklaşır. 1869 yılında onarım, Serasker Hasan Rıza Paşa tarafından yapılır. Abdülmecit, 1845 yılında Bursa ilini ziyaret ettiğinde türbeye bir Kâbe örtüsü hediye eder.
İlk Osmanlı kumandanlarından olan Timurtaş Paşa’nın babası Kara Ali tarafından 14.yy’da inşa ettirilen Yerkapı Camii, Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alır. Yapı, Kara Ali Camii olarak da adlandırılır. Kare planlı camii, üç metre derinliğinde son cemaat yerine sahiptir. 1855 yılında yaşanan depremde kubbesi yıkılan caminin onarımlardan sonra üzeri kırma çatı ile örtülür. Bir süre harap durumda kalan camii, 1967’de onarımdan geçirilir ve tekrar üzeri kubbe ile kapatılır. Tek şerefeli bir minareye sahip olan camii, günümüzde ibadete açıktır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Veledi Yaniç Camii’nin çeşitli kaynaklarda II. Murat tarafından inşa edildiği ifade edilir. Yapının kitabesinde ise, 1440 yılında Yaniç oğlu Hacı Hayrüddin oğlu Mahmut Çelebi tarafından inşa ettirildiği yazılıdır. Uzun bir süre harap durumda kalan yapı, halk tarafından onarılmıştır. Camii, orijinalliğini geçirdiği onarımların ardından büyük ölçüde yitirmiştir. Caminin günümüze minare kaidesi orijinal haliyle ulaşmıştır. Minare camii dışında bulunur ve altı çeşmedir. Camii avlusunda yer alan mezarda, camiyi inşa ettiren ve asıl adı Mahmut olan Veled-i Yaniç'in yattığı düşünülür.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Hisar semtinde yer alan mescid, 16. yy’ın ilk yarısında Hacı İvaz Paşa’nın kardeşi Çırağ Bey tarafından inşa ettirilir. Tarihte kubbeli olduğu bilinen mescid, bugün çatı ile örtülüdür. Mescid avlusunda yer alan mezar Çırağ Bey’e aittir.
II. Mehmed döneminde hocalık yapan Satı Fakih tarafından inşa ettirilen medrese, Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alır. Satı Fakih’in oğlu Murat Fakih mescitte imamlık görevini üstlenmiştir. Mescidin minaresi sonradan inşa edilmiştir. Yapının yanında Satı Fakih ile aile üyelerinin mezarları yer alır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Şeyh Paşa Dibekli Camii, 1439’da Şeyh Paşa b. Şahabeddin b. Bayezid tarafından inşa ettirilir. Caminin önünde geçmişte bir dibek bulunmasından dolayı, yapı Dibekli Cami adını almıştır. Kesme taştan inşa ettirilen caminin yapımında tuğla da kullanılmıştır. Caminin son cemaat yeri zaman içerisinde geçirdiği onarımlar sebebiyle özgün halini kaybetmiş; batı duvarında bulunan pencere ise örülüp kapatılmıştır. Camii, 1947’de tekrar inşa ettirilir ve 1982 senesinde çatısı yenilenir. Camide 2012 yılında da Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restorasyon çalışması yapılmıştır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Akbıyık Türbesi, 15. yy’da yaşamış olan Ahmet Şemseddin’e aittir. Ahmet Şemsettin, Hacı Bayram-ı Veli’nin müritlerindendir ve Akbıyık Sultan olarak anılmıştır. Görüş ayrılığı yaşanmış olması sonucu Bursa iline gelen ve ilerleyen yıllarda burada hayatını kaybeden Akbıyık Sultan’ın yaşadığı evin bulunduğu yere gömüldüğü; buranın türbe haline getirildiği belirtilir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Şeker Hoca Camii, Çelebi Mehmet döneminde inşa ettirilir. Tek kubbe ile örtülü olan caminin duvarları moloz taştan inşa edilmiştir. Tek şerefeli minareye sahip olan camii, günümüzde ibadete açıktır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Güngörmez Camii, 1562 yılı öncesinde Abdullah Efendi tarafından inşa ettirilir. Cami kapısının önünde bulunan mezar taşında, Abdullah Efendi’nin mezar taşı görülür. Kare plana sahip olan ibadet alanının üstü tek kubbe ile örtülüdür. Son cemaat yeri camiye sonradan eklenmiştir.
Mecnun Dede Mescidi olarak da isimlendirilen Çakırağa Mescidi, 1440 yılında Mecnun Dede adına Çakırağa tarafından inşa ettirilir. Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan ve günümüzde camii olarak kullanılan yapının girişinde son cemaat yeri bulunur. Caminin girişi Bursa kemerlidir. 1970 yılında onarım geçiren caminin üzerine kubbe yapılır. Camii tek şerefeli minareye sahiptir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Veledi Vezir Camii, 1421-1451 tarihleri arasında Sultan II. Bayezid’in bir veziri tarafından inşa ettirilir. Camii bu sebeple Veledi Vezir Camii olarak adlandırılmıştır. Kesme taş ve üç sıra tuğla ile beden duvarlarının inşa edildiği caminin girişinde ana mekâna ekli son cemaat yeri bulunur. Caminin asıl ibadet alanı kare planlıdır ve tek bir kubbe ile örtülüdür. Caminin kuzeybatı yönünde konumlanan minaresinin silindirik gövdesi ve peteği yeni inşa edilmiştir. Geçmiş dönemde bir süre yapı özel olarak idare edilmiş; ticarethane olarak kullanılmış ve camide bazı değişiklikler yapılmıştır. İlerleyen yıllarda ise camii tekrar ibadete açılmıştır. Camii günümüzde ibadete açıktır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan İvaz Paşa Türbesi, açık yapılı bir türbedir. Türbede, Hacı İvaz Paşa ve oğullarının mezarları bulunur. İvaz Paşa’nın mezar taşında dört satırlık yazı ile beraber 1429 tarihi yer alır.
Şehabettin Paşa Camii, Bursa ili Osmangazi ilçesi Şehabettinpaşa mahallesinde yer alır. Caminin giriş kapısı üzerinde yer alan kitabesinde, yapının 1497 yılında Karamanlı Mehmed oğlu Mehmed Çelebi tarafından inşa ettirildiği yer alır. Camiye ait vakıf kayıtlarında vakfiyesinin Şehabettin Paşa’ya ait olduğu görülür. Caminin asıl ibadet mekânı dikdörtgen planlıdır ve tavanı ahşap çatı ile örülüdür. Son cemaat yeri ise açık bir sundurma yapısındadır. Camide tek şerefeli bir minare yer alır. Camide 2010 yılında aslına uygun olarak onarım gerçekleştirilmiştir.
Tahtalı Mescid olarak isimlendirilen Sivas Sultan Camii, 15. yy’da inşa edilmiştir. Kim tarafından yapıldığı hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır. Caminin son cemaat yeri ahşap tavan ve ahşap pencere korkuluklarına sahiptir. Aynı zamanda ahşap kadınlar mahfili de bulunur. Kaidesinin yarısından itibaren yıkılan minaresi, ahşap olarak tekrar inşa edilmiştir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Şimşir Dede Türbesi, Osmanlı saray hazinedarbaşısı Anber Ağa’nın kardeşi Muharrem Ağa’ya aittir. 1641 yılında hayatını kaybeden Muharrem Ağa, türbesinin bulunduğu yere gömülür. Mezarın bulunduğu alanda şimşir ağacı çıkması sebebiyle halk arasında türbe, Şimşirli Dede Türbesi olarak anılır.
Türkiye Cumhuriyeti’nin üçüncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın doğduğu Gemlik ilçesi Umurbey mahallesinde yer alan ev, 1970 yılında müze olarak hizmete açılır. Müzede Celal Bayar’ın anıt mezarı ile Bayar’ın çalışma yıllarına ait fotoğraflar, plaketler, anı eşyaları, giysiler, tablolar, belgeler, mobilyalar, nişanlar, madalyalar, şiltler yer alır. Müzede Atatürk ile ilgili bir bölüm de bulunur.
1938 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından dokuma fabrikası olarak açılışı yapılan Merinos Tesisleri, bir enerji trafosundan ilham alınarak müzeye dönüştürülür. Bursa Merinos Enerji Müzesi, Bursa Merinos Yünlü Dokuma Fabrikası’na elektrik üretimi sağlayan elektrik santrali binasında 7 Eylül 2012 tarihinde açılır. Müzede tarihi öneme sahip atıl durumdaki makinelerin orijinal yapısı bozulmadan korunur ve elektrik santrali bir müze çatısı altında ziyaretçilerle buluşur.
Mudanya Rum Mahallesi, eski ahşap evlere ev sahipliği yapar. Günümüzde Halitpaşa Mahallesi olan bölge, tarihte İtalya mühendis Piçiretu tarafından planlanmış ve düzenlenmiştir. Tarihte Girit’ten gelen Türklerin yerleştiği mahallede, 18.yy konakları ahşap dokularıyla dikkat çeker.
Fatih Sultan Mehmed’in ebesine ait olan türbe, Muradiye Camii haziresinde bulunur. Kitabeye sahip olmayan türbe, kare planlıdır ve yanları açıktır.
Bursa ili Yıldırım ilçesinde yer alan Çoban Bey Türbesi, 14. yy’da Osman Bey’in oğlu Çoban Bey için inşa edilmiştir. Kare planlı yapı, günümüzde bakımsız durumdadır. Türbenin doğusunda ve güneyinde pencereler bulunur ve türbenin aydınlanması sağlanır. Bazı pencereler örülerek kapatılmıştır.
Bursa ili Yıldırım ilçesinde yer alan Devlet Hatun Türbesi, 1414 yılında Germiyanoğlu Yakup Bey’in kızı Devlet Hatun adına oğlu Çelebi Sultan Mehmet tarafından inşa ettirilir. Mermerden inşa edilmiş olan türbe, sivri külahlı ve içten kubbelidir. Yanları açık olan türbe, Osmanlılar zamanında inşa edilen külahlı türbelerin son örneğidir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Gülçiçek Hatun Türbesi, Yıldırım Bayezıd'in annesi Gülçiçek Hatun'a aittir. Osmanlı padişahlarından kendi ismine türbesi olan tek kadın olarak bilinen Gülçiçek Hatun Türbesi, kare planlıdır ve tek kubbelidir. Türbede Gülçiçek Hatun’un yanı sıra üç kişiye ait sanduka da bulunur.
Gülruh Sultan, Sultan II. Bayezid’in eşi ve Alem Şah’ın annesidir. Türbesi Muradiye türbelerinin bulunduğu bahçede yer alır. Kare planlı türbenin kapı ve pencere kapakları 16. Yy’dan günümüze ulaşmıştır. Türbede, Alem Şah’ın oğlu Osman ile kızı Fatma, Gülruh Sultan’ın kızı Kamer Sultan’ın sandukaları da bulunur.
16. yy’da II. Bayezid’in kızı Hatice Sultan adına Subaşı Mehmet Bey tarafından inşa edilen türbe, kare planlı bir yapıya sahiptir. Sekizgen kasnaklı kubbeli türbenin kubbesi dıştan kurşunla kaplıdır. Türbe kasnağında üç, doğu ve batısında ise ikişer pencere yer alır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Saraylılar Türbesi’nin mimari yapısı çerçevesinde 15.yy’da inşa edildiği düşünülür. Kim tarafından ve ne zaman yapıldığı hakkında net bir bilgi bulunmayan türbesi Cariyeler türbesi olarak da bilinir. Türbe içerisinde iki adet sanduka bulunur. 2013-2014 yıllarında yapı Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilmiştir. Yapı, 2014 senesinde UNESCO Dünya Mirası olarak ilan edilen alan içerisinde bulunur.
Bursa ili Yıldırım ilçesinde bulunan Selimzade Türbesi’nde 1611 yılında hayatını kaybeden müderris Selimzade Mehmet Efendi’nin mezarı yer alır. Türbe, 20. yy’ın ortalarında tekrar yapılır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Şirin Hatun Türbesi, Muradiye Camii’nin yanında konumlanır. 15.yy’da II. Bayezid’in eşi Şirin Hatun adına inşa edilen türbe, kare planlı ve tek kubbelidir. Türbede Şirin Hatun’a ait mezarın yanı sıra Şirin Hatun’un oğlu Şehzade Abdullah’ın kızı Aynışah Sultan ve Ferahşah Hatun’un mezarları yer alır. Türbe, 2013-2014 yıllarında Büyükşehir Belediyesi tarafından onarımdan geçirilmiştir. 2014 senesinde UNESCO Dünya Mirası olarak ilan edilen alan içerisinde bulunur.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Mollafeneri mahallesinde yer alan Üçkuzular Türbesi, 825 yılında Buharadan Bursa’ya gelen ve seyyid olan Safiyyuddin, Muhammed ve Açık Baş Ali’ye aittir. Emir Sultan’ın kendine kuzular olarak hitap ettiği ifade edilir. Türbe, 1819 yılında Nuri Paşa’nın hazini Mustafa Ağa tarafından onarılır. Zaman içerisinde de onarımlardan geçmiştir.
Bursa ili Yıldırım ilçesinde yer alan Abdullatif Kutsi Türbesi, 1452 yılında Bursa’da hayatını kaybeden Abdüllatif Kutsi’ye aittir. Türbe, 15.yy’da Sultan II. Murat tarafından inşa ettirilir. Kare planlı bir yapıya sahip olan türbe, tek kubbelidir. Yapı, 1958 yılında onarımdan geçirilmiştir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Sağrıcı Sungur Türbesi’nin, geçmişte bölgede yer aldığı rivayet edilen Sağrıcı esnafından Sungur isimli birine ait olduğu ifade edilir. Dikdörtgen planlı türbe, çatı ile örtülüdür. Mezar taşında Sağrıcı Sungur’a ait olduğu yazılıdır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Molla Fenari Türbesi, I. Bayezid dönemi ve ilerleyen dönemlerin de bilginlerinden olan Molla Şemsüddin Mehmet Fenari’ye aittir. Türbe, Molla Fenari Camii kapısının yanında konumlanır. Bahçe içerisinde bulunan türbenin ilk zamanda mezar başına konulan mezar taşının kaybolduğu ve yerine ilerleyen yıllarda yenisinin koyulduğu belirtilir.
15.yy’da Çelebi Mehmet’in Baş Veziri Bayezid Paşa’nın oğlu İsa Bey tarafından inşa edilen camii, şehirde yer alan ibadethanelerin en ufakları arasında bulunur. Tek kubbeli camii, tek şerefeli bir minareye sahiptir. Zaman içerisinde onarımlar geçiren camii günümüzde ibadete açıktır.
Kara Timurtaş Paşa’nın oğlu ve Umur Bey’in kardeşi olan Oruç Bey, Yıldırım Bayezid döneminde komutanlık yapmıştır. Türbede yer alan mermer kapaklı sandukanın Oruç Bey’e ait olduğu belirtilir. Türbede aynı zamanda Oruç Bey’in kardeşi Mahmud Bey’in kızı Zeynep Hanım ile Oruç Bey’in ailesinden bir kişinin daha mezarı yer alır. 2008’de Oruç Bey’in mezarı ve yanındaki mezar taşları Osmangazi Belediyesi tarafından düzenlenip türbe halinde getirilmiştir.
Bursa ili Yıldırım ilçesi Cumalıkızık köyünde yer alan Cumalıkızık Etnoğrafya Müzesi, 22 Haziran 2015 tarihinde Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından yenilenerek hizmete açılır. 240 adet eserin sergilendiği müzede, halk tarafından bağışlanan tarihi eşyalar da yer alır. Müzede, Kızık boylarının hikâyesi ile başlayan yolculuk, Cumalıkızık Köyü’nün kültürel mirasını da içerir. Müze, pazartesi günleri hariç her gün ziyaret edilebilir.
14.yy’da Orhan Gazi’nin eşi Nilüfer Hatun tarafından inşa ettirilen Nilüfer Hatun Mescidi, bir diğer adıyla Darphane Mescidi, Hisar mahallesinde yer alır. Yapının yakın zamanda restorasyon çalışmaları yapılmıştır.
Osmanlı devlet adamlarından Ahmet Vefik Paşa, 1879 yılında Hüdavendigar Vilayeti Valisi olarak Bursa’ya gelir. Burada bir tiyatro binası yaptırır ve seyircinin tiyatro izlemesi hedefiyle pek çok çalışmalar gerçekleştirir. 1957 senesinde ise Bursa’da valilik yapan İhsan Sabri Çağlayangil, eski Marmara Sineması binasını sanat dostu kurumların da katkılarıyla Ahmet Vefik Paşa Tiyatrosu olarak hizmete sokar. Tiyatro kültürünün yıllardır seyircisiyle buluştuğu Bursa’da Ahmet Vefik Paşa Tiyatrosu önemli bir rol oynar. Tiyatro, günümüzde sevilen oyunlarla perdelerini açmayı sürdürür.
Bursa ili Nilüfer ilçesinde yer alan Konak Kültür Evi, 2005 yılında hizmete açılır. Müzik derslikleri, fotoğraf, resim ve heykel atölyeleri, sergi salonları, bir sinema ve tiyatro salonu, dans, koro ve orkestra çalışmaları için kullanılan bir salonun bulunduğu kültür evinde sanat ve eğitim iç içedir.
Bursa ili Mustafakemalpaşa ilçesinde yer alan Uğur Böceği Kültür Merkezi, farklı branşlarda açtığı kurslar ile toplumun her kesiminden 7’den 70’e herkese ulaşarak eğitim vermeyi amaçlar. 2010 yılında açılan merkez, Belediye çatısı altında çalışmalarını sürdürür.
Setbaşı Köprüsü’nün yanına açılan Şafak Sineması, Bursa ilinin, Muallimler Birliği Sineması’ndan sonra açılan ikinci sineması olarak bilinir. Mustafa Kemal Atatürk’ün şehri ilk ziyaret ettiğinde burada halka seslendiği ifade edilir. 1947 yılında sinemanın yazlık bölümü açılır. İlerleyen yıllarda yaşanan yangından etkilenen yapı, bir süre kullanılamaz. Günümüzde ise yapı farklı çalışmalar için kullanılmaktadır.
Bursa ili Yıldırım ilçesinde yer alan Barış Manço Kültür Merkezi, kültürel ve sanatsal faaliyetlere kucak açan büyük bir alana sahiptir. Tiyatro salonu, çok amaçlı salonu, sinema salonları, kütüphanesi, sergi alanları ve kafeteryası ile merkez Bursalıları kültürel etkinliklerle buluşturur.
Osmanlı döneminde inşa edilen ilk üç katlı han olma özelliği taşıyan Balibey Han, 15. yy sonlarında Niğbolu Sancak Beyi Hamza Bey’in oğlu Balibey tarafından inşa ettirilir. 64 odalı han, yakın süreçte restore edilmiş ve şehir ile buluşmuştur.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Yeni Kaplıca şehrin en bilinen kaplıcaları arasında yer alır. Kanuni Sultan Süleyman’ın nikris rahatsızlığına iyi geldiği düşünülerek damadı Rüstem Paşa tarafından 1552 yılında inşa ettirilir. Girişin sağ yönünde yer alan odanın suyu oldukça sıcaktır ve bu nedenle halk arasında eşek terleten olarak anılır.
Yeni Kaplıca’nın yanında konumlanan Kükürtlü Kaplıca’nın kadınlar bölümü Sultan I. Bayezid, erkekler bölümü ise I. Murad tarafından inşa ettirilir. Hıristiyanların kutsal su olarak tanımladıkları kaplıca suyunun, Evliya Çelebi tarafından uyuz hastalığına iyi geldiği belirtilmiştir. Yapı bugün Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Atatürk Araştırma ve Rehabilitasyon Merkezi olarak hizmet verir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Abdal Mehmed Camii, Abdal Mehmed adına Başçı İbrahim isimli bir tüccar tarafından inşa ettirilir. Dikdörtgen planlı camii, iki adet oval şekilde kubbe ile örtülü ibadet alanı ve üç kubbe ile örtülü son cemaat yerinden meydana gelir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan ve Çelebi Sultan Mehmet’İn başveziri Hamzabey tarafından inşa ettirilen Hamzabey Camii, Fatih Sultan Mehmed döneminde mescit olarak yaptırılmıştır. 1614 yılında camiye dönüştürülen yapı, 1826 ile 1854 yıllarındaki depremlerden hasar görmesi sebebiyle onarımdan geçirilir. Camii minaresi sonradan yapıya eklenmiştir ve kaidesinden şerefesine dek onarımdan geçirilmiştir. Camii günümüzde ibadete açıktır.
Bursa ili Mustafakemalpaşa ilçesinde yer alan Lala Şahin Paşa Türbesi, Lala Paşa vakfiyesine göre, 1348 tarihinden önce inşa ettirilmiştir. Vakfiyede türbe içerisinde kitabesiz bir yatır olduğu belirtilir Kare planlı türbe, sivri bir külahla örtülüdür.
Bursa ili Mustafakemalpaşa ilçesinde yer alan Şeyhmüftü Camii ve Türbesi’nin harim giriş kapısı üzerinde yer alan kitabede, Şeyhmüftü Camii Şerifi’nin 1894-95 yılında Naib Şefik Bey’in yardımlarıyla inşa ettirildiği belirtilir. Dikdörtgen planlı yapıya sahip olan camii, harim, son cemaat yeri ve tek şerefeli bir minareye sahiptir. Camii günümüzde ibadete açıktır. Caminin kuzeybatı yönünde yer alan türbede Şeyhmüftü’nün yattığı belirtilir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Gurabahane-i Laklakan (Düşkün Leylekler Evi), Osmanlılar döneminde kurulmuş olan Türkiye’nin ilk leylek hastanesidir. Göçmen kuşların ve tedaviye ihtiyacı olan leyleklerin bakımının yapıldığı hastane, uzun süre harap durumda kalmasının ardından Osmangazi Belediyesi tarafından 2010 yılında restore edilerek yeniden hizmete açılır. Günümüzde hastane sahipsiz sokak hayvanlarına hizmet verir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan İsa Bey Fenari Camii, 15.yy’da Molla Fenari’nin torunu İsa Bey tarafından inşa ettirilir. Kare planlı yapı, kubbe ile örtülüdür. Caminin kuzeydoğu cephesinde bulunan minaresi kısa gövdelidir. Bu nedenle yapı Güdük Minareli Camii olarak da adlandırılır.
Mudanya ilçesinde yer alan ve eski bir Rum kasabası olan Trilye beldesi seyahatseverleri etkileyecek gezi noktalarından biridir. 1963 yılında ismi zeytin ağaçları sebebiyle Zeytinbağı olarak değiştirilir ancak 2011 yılında yeniden adı Trilye’ye döner. Ahşap ve kerpiç evlerle çevrelenen belde, keyifli bir tatil kasabasıdır. Buram buram kütür ve tarih kokar Trilye… Rumlardan kalan kiliseleri ve manastırı en dikkat çeken yapılarıdır. Çarşısı, köylü pazarı, kahvesi ile ziyaretçileri kendine hayran bırakır.
Nilüfer ilçesinde yer alan Gölyazı köyü, nefes kesen şehir rotalarından biridir. Uluabat Gölü (antik çağdaki adıyla Apolyont) kıyısında konumlanan Gölyazı, etkileyici doğası ile mükemmel manzaralar barındırır. Gölün manzarası, arnavut kaldırımlı köy sokakları, Rum evleri ile kendine hayran bırakır. Kış aylarında yükselen göl suyu sebebiyle göl kıyısında kalan ağaçlar suya gömülür; köy bir ada görünümüne erişir. Yaz ve bahar aylarında suların çekilmesiyle ise ortaya yakınlardaki Kız Adası çıkar. Buradaki taş kalıntılarının Apollon Tapınağı’na ait olduğu düşünülür. Köy ağ ören kadınları, balık avlayanları, tekne sesleri ile ilgi çeker.
Zengin flora ve faunası ile 1961 yılında milli park ilan edilen Uludağ, Bursa’nın simgesidir. 2543 m yüksekliğe sahip olan Uludağ, Osmanlılar döneminde Keşiş Dağı olarak anılırken, 1925 yılında Uludağ ismini alır. Uluslararası alanda büyük bir üne sahip olan Uludağ, yılın yaklaşık olarak beş ayı karla kaplıdır. Kış sporlarında Türkiye’nin gözde merkezlerinden biri olan Uludağ, yaz aylarında ise doğa yürüyüşü, dağcılık, kampçılık ve piknik etkinliklerine kucak açar.
Bursa ili İnegöl ilçesi Hilmiye köyü yakınında bulunan Oylat Mağarası, iki bölüme ayrılır. Yaklaşık olarak 65 m uzunluğa sahip olan mağara, sarkıtları, dikitleri, sütun buzulları, dev kazanları ve Damlataş havuzları ile dikkat çeker.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Botanik Park, yaklaşık olarak 400 dönümlük bir alana yayılır. Şehre yeşil alan, dinlenme ve spor alanı kazandırmak hedefiyle açılan park, I. derecede doğal sit alanıdır. İngiliz Bahçesi, Japon Bahçesi, Fransız Bahçesi, gül bahçesi, şekilli bitkiler bahçesi gibi alanlara sahip olan parkta aynı zamanda bitkisel araştırma ve çalışmalar yapabilme fırsatı bulunur. Spor yapmak isteyenler için de park içerisinde doğal yürüyüş ve koşu yolu, bisiklet yolu ve göletlere yer verilmiştir.
Ağlayan Çınar, yas tutan bir ağaç olarak bilinir. Yüzyıllardır bir araya gelememiş sevenlerin peşinden ağlar. Efsaneye göre çınar kavuşmamış olan iki aşık Mehmet ve Eleni’nin ardından göz yaşı döker. Gölyazı’nın simgesi olan ve ziyaretçilerin büyük ilgisini çeken Ağlayan Çınar’ın önünde bulunan levhasında da şu ifadelere yer verilir; “Tarihin verdiği yorgunlukla, yan yatmış ulu bir çınar… Lakin, yaşamaktan umudunu kesmemiş, uzanmış öylesine bağrı yanık, yaprakları hüzün, içi kan ağlarcasına, savaşlara, acılara, kara sevdalara tercüman olurcasına ardında sevgi bahçesi, açamayan gonca bir gül; önünde, oluk oluk gözyaşlarının eseri koca bir göl.”
Bursa ili Kestel ilçesi Güvercinlik köyünde yer alan Saitabat Şelalesi, yemyeşil bir alan içerisinde konumlanır. Derin bir kanyondan akan şelalenin bulunduğu alanda restoran ve mesire alanları yer alır.
Bursa ili İznik ilçesinde yer alan İznik Gölü, Marmara bölgesinin en büyük gölü, Türkiye’nin ise en büyük beşinci doğal büyük gölü olma özelliğine sahiptir. Gemlik Körfezi’nin doğusunda bir çukur alanın ortasında konumlanan göl, tatlı suya sahiptir. Göl suları Karsak Deresi ile Gemlik Körfezi’ne boşalır. Kış ve ilkbahar mevsimlerinde yükselen göl suları, sonbahar mevsiminde ise en düşük düzeyine ulaşır.
Bursa ili Mustafakemalpaşa ilçesi yakının yer alan şelale, bir doğa harikasıdır. 38 m yükseklikten akan şelale, ziyaretçilerin ilgisini çeker. Fay hattının çökmesi ile oluşan şelale, ilçenin içme suyu ihtiyacını da karşılar.
Bursa iline bağlı Karacabey, Nilüfer ve Mustafakemalpaşa ilçeleri sınırlarında bulunan göl, yaklaşık olarak 2,5 m derinliğe sahiptir. Göl üzerinde sekiz adet adacık bulunur.1998 yılında Ramsar Sözleşmesi listesine dahil edilerek Ramsar Alanı ilan edilmiştir. Öte yandan Uluslararası Yaşayan Göller Ağı’na dahildir. Gölde 21 balık türü tespit edilmiştir. Turna, sazan, yayın, tatlı su kefali, ringa balığı ve kızıl kanat balıkları bunlar arasında yer alır. Geniş sazlıklara sahip olan ve kuş göç yolları üzerinde bulunan Uluabat Gölü, kuş gruplarının beslenmesi, kışlaması ve üremesine de olanak tanır. Tepeli Pelikan’ın beslenme ve kışlama alanı iken, Küçük Karabatak’ın üreme alanıdır.
Osmangazi ilçesinde yer alan Merinos Parkı, Kültürpark’ın ardından Bursa’nın en büyük ikinci kent parkı olarak bilinir. 81 farklı türde 2500 ağaç ve 11.600 bitkinin yemyeşil bir alan oluşturduğu parkta süs havuzları ile bir suni gölet yer alır. Yürüyüş yolu, bisiklet yolu, kafeterya, restoran, çocuk oyun alanları ve otoparkın da bulunduğu park, Merinos Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi’ne de ev sahipliği yapar.
Yerli ve yabancı ziyaretçilerin ilgi gösterdiği tarihi İnkaya Çınarı, ismini Osmanlı devletinin ilk köylerinden olan İnkaya köyünden alır. 600 yıllık tarihi çınar, Türkiye’nin en yaşlı ağaçları arasında bulunur.
60 bin metrekarelik alana yayılan su kayağı göleti Sukay Park, Bursa ilinin sevilen eğlence alanları arasında yer alır. Su kayağı müsabakaları için hazırlanmış olan gölet, uluslararası alanda bir su kayağı tesisidir. 2009 yılında gölette Dünya Kablolu Su Kayağı Şampiyonası’nın üçüncü ayağı gerçekleştirilmiştir.
Göletin dışında kalan alanda yeşil alan, yürüme yolları, soyunma ve dinlenme odaları, spor malzemeleri satış mağazası, kafeteryalar yer alır. Peyzaj düzenlemelerinin yapıldığı yeşil alanda keyifli zaman geçirilebilir.
Bursa ili Nilüfer ilçesi, şehrin en sevilen ormanlarından birine ev sahipliği yapar. Atatürk Kent Ormanı, doğal güzelliği ile ziyaretçilerini büyüler. Yeşil alana gelen misafirler için çocuk oyun alanları, spor alanları, piknik alanları, büfe, et satış alanları, bulaşık yıkama yerleri, yürüme ve bisiklet yolu, seyir terası, yağmur barınağı ormanda yer alır.
1955 yılında dönemin Belediye Başkanı Reşat Oyal tarafından hizmete açılan park, Kültürpark ismiyle hizmet vermeye başlar. Lokantalar, çay bahçeleri, göl ve mesire alanlarının bulunduğu Kültürpark içerisinde aynı zamanda nikâh salonu, lunapark, arkeoloji müzesi, belediye konservatuarı, açık hava tiyatrosu da yer alır. Park, Uluslararası Bursa Festivali’nin her yıl düzenlendiği noktadır.
Bursa ili Nilüfer ilçesi ayva köyünde yer alan Ayvaini Mağarası, yatay bir mağaradır. Çift ağızlı mağara yaklaşık olarak 17 m uzunluğunda dikey bir inişe sahiptir.
Bursa ili Orhangazi ilçesi Keramet köyünde yer alan Keramet Kaplıcası’nın belirli hastalıklara şifa olduğu düşünülür. Kaplıca şifa arayanların ilgi odağı olur. Suyun sıcaklığı sebebiyle doğal havuzdan yükselen buhar ziyaretçilerin dikkatini çeker. Havalar kış aylarında soğuk olmasına rağmen sıcak suyun keyfi Keramet Kaplıcası'nda her zaman farklıdır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Softaboğan Şelalesi, tarihte bir medrese öğrencisinin boğulup hayatını kaybetmesinden ötürü bu ismi almış. Şelale, Uludağ’da yer alan telesiyej istasyonuna yaklaşık olarak 2 km uzaklıkta bulunuyor. Etkileyici güzellikteki şelaleye ulaşan yollarda trekking yapmak mümkün.
Bursa ili İnegöl ilçesi sınırlarında konumlanan Oylat Kaplıcaları, şifalı olduğu belirtilen kaplıca suları ile ziyaretçilerine yılın her gününde tatil keyfini yaşatır. Yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı olan Oylat Kaplıcaları’nda su mineral özellikleri bakımından oldukça zengindir. Aynı zamanda suyun bir diğer özelliği içilebilmesidir. Yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı olan kaplıcalar, her yıl çok sayıda ziyaretçiyi ağırlar.
Dalyan Gölü, Bursa ili Karacabey ilçesinde yer alır. Ormanlık bir arazi içerisinde yer alan göl etkileyicidir. Sığ olan göl, çiftliklerle çevrelenir.
Bursa ili İznik ilçesi Sansarak köyünde konumlanan Sansarak Kanyonu’ndan akan su, İznik Gölü’ne dökülür. Kanyon zor bir yürüyüş parkuruna sahip olsa da doğa sporu yapmayı sevenler için kanyonda yürüyüş yapmak oldukça keyiflidir. Aynı zamanda kanyon, amatör ve profesyonel fotoğrafçılar için de etkileyici manzaralar yaratır.
Bursa ili Mudanya ilçesi Tirilye (Zeytinbağı) beldesinde yer alan Kapanca Limanı, tarihi bir limandır. 1261 yılında yapılan Nymphaeum Antlaşması ile Kapanca ve Mudanya limanlarının Cenevizliler tarafından sıklıkla kullanıldığı ifade edilir. Aynı zamanda bölge topraklarından elde edilen ürünlerin İstanbul’a taşındığı bir ticaret limanı olarak da anılır.
Bursa ili Keles ilçesi Baraklı köyü sınırlarında yer alan Baraklı Göleti, doğayla iç içe zaman geçirmek isteyenlerin adreslerindendir. Olta balıkçılığına uygun olan gölet, çevresindeki yemyeşil alanda ise keyifli bir doğa yürüyüşü ve kampçılığa fırsat tanır. Bu doğa harikası rota, huzurlu bir hafta sonu geçirmek isteyenler için idealdir.
Orhan Gazi’nin Bursa’yı fethinin ardından devletin önde gelen isimleri kendisini ziyaret edip tebrik eder. Baba Sultan, bir diğer adıyla Geyikli Baba’nın aralarında bulunmadığını gören Orhan Gazi bundan rahatsız olur. Baba Sultan bu haberi alır ve Orhan Gazi’nin fethini kutlamak için Osmanlı ordularının Bursa’ya girdikleri yere fidan diker. Fidanın dikildiği yer günümüzde, Kavaklı Camii’nin önünde bulunan çınar ağacı olarak bilinir.
Yıldırım Bayezid’in inşasına başladığı Ördekli Hamamı, Bursa’nın Timur tarafından işgali sebebiyle yarım kalır. Bayezid’in oğlu Çelebi Mehmed döneminde hamam tamamlanır. Zaman içerisinde harap olan yapı, restore edilmiştir. Hamam, günümüzde kültür merkezi olarak hizmet verir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Zafer Plaza, 1999 yılında hizmet vermeye başlar. Cadde seviyesinin altında üç kat çarşı ve otopark olarak inşa edilen Zafer Plaza, cam piramit yapısıyla dikkat çeker. Çatısı altında yer alan giyim, teknoloji, ev tekstili ve kozmetik mağazaları, restoranları, sinemaları ile her yaştan insana hitap eder.
Bursa ilinin tarihi çarşılarından biridir Kapalı Çarşı. Tarihte yaşadığı yangınlar ve depremlere rağmen günümüzde halen ziyaretçilerini ağırlamaya devam eder. Kuyumculardan giyim eşyası mağazalarına kadar zengin yapısıyla misafirlerini ağırlar.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Reyhan mahallesi Cumhuriyet caddesinde yer alan Perşembe Hamamı, Osmanlı döneminde, 1451-1481 tarihleri arasında, Hacı Hasanzade Kazasker Mustafa Efendi tarafından inşa ettirilir. Cadde genişletme çalışmalarında hamamın soğukluk bölümü yıkılır. Günümüzde hamam iş hanı olarak kullanılır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Eski Aynalı Çarşı, Orhan Gazi tarafından inşa ettirilen külliyenin hamamıdır. Gazi Orhan Camii ile aynı tarihte yapıldığı düşünülür ve bu nedenle yapım zamanının 1339 yılı olduğu belirtilir. Tarihte yaşanan yangınlar sonrası hamam zarar görmüş ve onarımlar geçirmiştir. Son onarımın ardından hamam çarşıya dönüştürülmüştür. Çarşıya gelen bir tüccarın duvara ayna astırması ile çarşıya Aynalı Çarşı adı verildiği ifade edilir.
Bursa’nın turistik rotası Oylat’ta, çevrede yaşayan yerliler tarafından hediyelik eşya ve organik ürün satışının yapıldığı bir pazar yer alır. Pazar, ziyaretçilerin büyük ilgisini görür.
1650 yılında Osmanlının Mısır filosunun komutanı Hasan Paşa tarafından inşa ettirilen Hasan Paşa Hamamı, yakın zamanda Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilir. Bursa ili Mudanya ilçesinde yer alan hamam, günümüzde Hasan Paşa Sanat Merkezi olarak hizmet verir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Kent Meydanı Alışveriş Merkezi, 7’den 70’e herkes tarafından gün içinde ziyaret alır. Mağazaları, sineması ve yeme-içme alanında misafirlerine keyifli vakit geçirme şansı sunan alışveriş merkezi, çatısı altında düzenlediği etkinliklerle de kentin kültürel merkezlerinden biri olur.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Kapan Han, I. Murat tarafından inşa ettirilir. Misafirhane olarak kullanıldığı düşünülen han, çift katlıdır. Han, 1958 yılında yaşanan yangında zarar görmüştür. Yer aldığı Atatürk Caddesi’nin genişletilmesi sırasında ise yapının güney duvarı yıkılmıştır. Hanın bugüne birkaç odası ulaşmıştır.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Şehreküstü mahallesinde yer alan Eski İpek Han, Çelebi Mehmet tarafından Yeşil Külliyesi’ne gelir getirmesi amacıyla inşa ettirilir. Faytoncular Han, Sultan Han gibi farklı isimlerle de anılan han, mimar Hacı İvaz Paşa'ya yaptırılır. Çift katlı han, 1958 yılında yaşanan yangından etkilenir. Ardından han bir onarım geçirir ve giriş bölümü tekrar yapılır. Han günümüzde çeyiz alışverişi yapmak isteyenler tarafından sıklıkla ziyaret edilir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Gelincik Çarşısı, Hallaçlar Çarşısı olarak da anılır. Çarşı, İshak Paşa tarafından, I. Mehmed döneminde 15. yy’da inşa ettirilir. Kimi kaynaklara göre ise çarşının Fatih Sultan Mehmed’in vezirlerinden Dayı Karaca Bey tarafından inşa ettirildiği ifade edilir.
Kırk dükkânlı olarak inşa edilmiş olan yapıda günümüzde yirmi bir dükkân yer alır. 1958 yılında yaşanan yangında hasar gören çarşı, zaman içerisinde onarımlardan geçmiştir. Çarşı, günümüzde işlerliğini sürdürmektedir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan İvazpaşa Çarşısı’nın İvaz Paşa tarafından 15. yy’ın ikinci yarısında inşa ettirildiği ifade edilir. Çarşı zaman içerisinde çıkan yangınlardan etkilenmiş ve onarımlar geçirmiştir. Bu sebeple orijinal yapısını kaybetmiştir. Çarşıda günümüzde mobilya ve tekstil üzerine satış yapılır.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Nalbantoğlu mahallesinde bulunan Şengül Hamamı, 1389-1403 yıllarında, Sultan Yıldırım Bayezid döneminde inşa edilir. Hamam, Ulu Camii’ye vakfedilir ve caminin kuzeyinde konumlanır. Zaman içerisinde yaşanan yangınlardan harap olan yapı 1551 ve 1718 yıllarında onarımlar geçirir. Yapı, günümüzde depo olarak kullanılır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Tavuk Pazarı Hamamı, 15.yy başında Sultan II. Murad tarafından inşa ettirilir. Meyhaneli Hamamı olarak da bilinen yapı, 1479, 1524, 1617, 1631 ve 1818 yıllarında onarımlar görür. Hamamın bir kısmı yapılacak olan yeni yol sebebiyle yıkılır. Hamam bugün giyim çarşısı olarak hizmet verir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan İbrahim Paşa Hamamı, 1421 tarihli vakfiyesine göre İbrahim Paşa tarafından inşa ettirilir. İznik’te bulunan imaretine gelir sağlaması için inşa ettirilen hamam, çifte hamam sınıfında bulunur. Soğukluk ve sıcaklık bölümlerinden oluşan hamam, kesme taş ve üç sıra tuğladan inşa edilmiştir. Hamam, Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan restorasyonun ardından İbrahim Paşa Kültür Merkezi adı altında hizmet vermeye başlamıştır.
II. Murad zamanında inşa edilen hamam, Çakır Ağa tarafından yaptırılır. Hamamın mimari özelliklerine dayanılarak 15.yy’da yapıldığı tahmin edilir. Hamamın erkek bölümü kadınlar bölümünden daha büyük olarak inşa edilmiştir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Geyve Hanı, 15.yy’da Hacı İvaz Paşa tarafından inşa ettirilir. Lonca Hanı, İvaz Paşa Hanı veya Payigah ismiyle de bilinen han, Yeşil Camii’ye gelir elde etmek amacıyla Çelebi Mehmed’e hediye edilir. İki katlı hanın alt ve üst katında odalar ile zemin katında mescid yer alır. Han odaları revağa açılır. Üst katta yer alan odalarda ocak bulunur.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Tuz Pazarı Camii'ne gelir getirmesi amacıyla Timurtaş Paşa'nın oğlu Umur Bey tarafından 1454-1455 yıllarında inşa ettirilen Tuz Hanı, günümüzde dimdik ayakta durur. Avlulu ve çift katlı olan yapı, 2007 yılında restore edilmiş ve yeniden hizmete girmiştir.
Osmanlı padişahı Orhan Gazi’nin komutanı Oruç Bey tarafından inşa ettirilen Oruç Bey Hamamı, günümüzde işlerliğini sürdürür. Tarihi dokusunu koruyan hamam, özel bir işletmeye aittir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan ve kentin en eski çarşılarından biri olan Tahtakale’nin tarihi Çelebi Mehmet dönemine uzanır. 1958 ve 1998 yılında yaşanan yangınlarda han tahrip olmuştur. Tahtakale, çarşı olarak günümüzde işlerliğini sürdürür.
1958 yılında Bursa ilinde yaşanan Kapalı Çarşı yangınında sonra onarımı gerçekleşen çarşı günümüzde işlerliğini sürdürür. Çarşıda ağırlıkla tekstil ürünleri satışı gerçekleştirilir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde bulunan Korupark Alışveriş Merkezi, 2007 yılında ziyaretçileriyle buluşur. Ulusal ve uluslararası birçok markaya ev sahipliği yapan alışveriş merkezi, üç çarşı ve bir sinema katına sahiptir. Aynı zamanda Türk ve dünya mutfağından tatların bulunduğu yiyecek ve içecek alanı ile de her damak tadına hitap eder. Çatısı altında bulunan çocuk eğlence merkezi ise her yaş grubunun dikkatini çeker.
Bursa ili Nilüfer ilçesinde bulunan Endülüs Park Alışveriş Merkezi, açık alanlarıyla keyifli bir alışveriş deneyimi yaşatır. Yaz ve kış bahçeleri bulunan alışveriş merkezinin, terasında açık hava keyfi yaşanılabilir. Doğaya iç içe bir ortam sunan Endülüs Park mağazalarından alışveriş yapılabilir, cafe ve restoranlarından lezzetler tadılabilir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Meridyen Alışveriş Merkezi, çatısı altında çağdaş pazar konseptini yaşatır. Standları ve mağazaları ile keyifli bir alışveriş ortamı sunan alışveriş merkezi, ziyaretçilerin rahat alanda alışveriş yapmalarını sağlar. Tekstil, kozmetik, aksesuar, kozmetik, ev eşyaları gibi farklı ürünler 6000 metrekarelik alanda müşterilerle buluşur.
Bursa ili Nilüfer ilçesinde bulunan Nilpark Alışveriş Merkezi, çatısı altında yer alan mağazaları ile dikkat çeker. Büyük elektronik marketler, giyim mağazaları ve yeme içme alanları ile Nilpark Alışveriş Merkezi, şehrin en sık kullanılan rotalarından biri üzerindedir.
Şehrin tanınan alışveriş merkezlerinden biri olan Anatolium Alışveriş Merkezi, şehirde yaşayanlar ve şehir dışından ziyaretçiler için hem alışveriş hem de bir yaşam alanı olarak tasarlanmış. Alışveriş merkezinde ziyaretçiler tekstilden aksesuara, ev dekorasyonundan elektroniğe, yemekten çocuk eğlence dünyasına kadar her türlü ihtiyacını karşılama şansını elde edebilir.
Bursa ili İnegöl ilçesinde konumlanan İnegöl Alışveriş Merkezi, sinema salonları, zengin markalara ev sahipliği yapan mağazaları, yemek alanları ve renkli etkinlikleri ile ziyaretçilere dolu dolu zaman geçirme fırsatı sunar.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan ve tarihte Bayat Pazarı olarak adlandırılan Bat Pazarı, günümüzde ikinci el eşya satan dükkânlardan oluşur. 16.yy’da Davut Paşa tarafından yaptırıldığı ifade edilen hanın ortasına, Paşa tarafından bir de mescit inşa ettirilir. Yapının harap duruma gelmesinin ardından Şiblizade tarafından mescit yeniden yaptırılır. Zaman içerisinde yaşanan yangınlarda çarşı hasar görür. Bugün ise Bat Pazarı işlerliğini sürdürür.
Bursa’nın simgelerinden havlu, Havlucular Çarşısı’nda bin bir çeşidiyle bir araya gelir. Farklı markaların aynı çatı altında buluştuğu Havlucular Çarşısı, Ulu Camii’nin batısında konumlanır. Çarşı, Ertaş İşhanı’nda yer alır. Kenti ziyaret edeceklerin gezmeden dönmemesi önerilir.
Karaca Bey tarafından inşa ettirilen Sipahi Çarşısı, Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alır. Çarşı, 1958 yılında yaşanan yangından kurtulabilmiştir. Zaman içerisinde onarımlar geçiren çarşıda günümüzde mobilya ve yorgan mağazaları ağırlıktadır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan tarihi Kayhan Çarşısı, demirci ve bıçakçılarıyla tanınır. Çarşıda uzun yıllar Osmanlı ordusuna kılıç üretimi yapılır. Şehirdeki yangınların çoğu da demirci ve bıçakçı ocakları sebebiyle burada çıkar. Günümüzde bıçakçılar halen aynı yerde çalışmalarına devam eder.
Çarşının bir diğer özelliği ise ilklere adını yazdırmasıdır. Zengin Bursa mutfağına sahip olan birçok restoran çarşıda açılır ve Türk mutfağına yeni tatlar kazandırır. İskender kebap 1860’lı yıllarda Mehmet oğlu İskender Efendi tarafından Kayhan Çarşı’da keşfedilir. Kayhan Pideli Köfte olarak anılan lezzetin ise 200 yıllık geçmişi bulunur.
Rumeli Beylerbeyi Lala Şahin Paşa tarafından yaptırılan Kubbeli Han, bir diğer adıyla Vezir Han, tarihte hal binası olarak yapılır. Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer bulunan çarşıda peynirden süte, tereyağından bala uzanan tüm şarküteri ürünlerinin satışı gerçekleştirilir.
Bursa ili Osmangazi ilçesi Atatürk Caddesi’nde yer alan Bursa Bedesteni, Yıldırım Bayezid tarafından yapıldığı için Yıldırım Bayezid Bedesteni olarak bilinir. 14. yy sonunda inşa edilmiş olan çarşı, Osmanlı döneminde inşa edilmiş olan ilk bedesten olarak anılır. Bedesten giriş kapısının üzerinde yer alan kitabede Kelime-i Tevhid yazılıdır. Çarşının batı kapısı üzerinde ise Bazestân (değerli eşya satılan çarşı) yazısı bulunur. 1956 yılında yaşanan yangında zarar gören han, sonrasında restore edilerek şehirle buluşmuştur.
II. Mehmed’in sadrazamı Mahmut Paşa tarafından inşa ettirilen ve bu nedenle Mahmut Paşa Hanı olarak da anılan han, kentin en güzel hanlarından biridir. Alt ve üst katlarında odaların bulunduğu han, ortasında ise bir mescit bulundurur. Onarımdan geçirilmiş olan han günümüzde kullanımdadır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Emir Han, Orhan Gazi Külliyesi’nin bir parçasıdır. 1340 senesinde Orhan Bey tarafından inşa ettirilen han, 1522’ye dek Bey Hanı ve Bezzaziye Hanı olarak anılmıştır. Alt katında penceresiz mahzenlerin bulunduğu hanın üst katında ise odalar yer alır. Kareye yakın bir iç avlu etrafında sıralanan iki katlı revak ve buraya açılan odalardan oluşur. Zaman içerisinde yaşanan deprem ve yangınlar ile zarar gören han, onarımlar geçirmiştir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer konumlanan Apolyont Han, ahşap yapısıyla dikkat çeker. Handa yer alan dükkânlar alışverişe fırsat tanırken, cafeler dinlenmek için ideal duraklar olur.
Osmangazi ilçesinde yer alan Armutlu Hamamı, bir diğer adıyla Eski Kaplıca, Bursa ilinin en eski kaplıca hamamı olarak bilinir. Hamam I. Murad zamanında 1385 yılında inşa ettirilmiştir. Kaplıcanın kalıntılarının Bizans dönemine kadar uzandığı ifade edilir. Sıcak bölümünün 7 m. çapında olduğu hamamın, havuzunda aslan ağzı başlıkları bulunur. Bugün hamamın altında Kemerli Çeşme’den akan suyun bazı hastalıklara iyi geldiği rivayet edilir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Yeni Kaplıca şehrin en bilinen kaplıcaları arasında yer alır. Kanuni Sultan Süleyman’ın nikris rahatsızlığına iyi geldiği düşünülerek damadı Rüstem Paşa tarafından 1552 yılında inşa ettirilir. Girişin sağ yönünde yer alan odanın suyu oldukça sıcaktır ve bu nedenle halk arasında eşek terleten olarak anılır.
Yeni Kaplıca’nın yanında konumlanan Kükürtlü Kaplıca’nın kadınlar bölümü Sultan I. Bayezid, erkekler bölümü ise I. Murad tarafından inşa ettirilir. Hıristiyanların kutsal su olarak tanımladıkları kaplıca suyunun, Evliya Çelebi tarafından uyuz hastalığına iyi geldiği belirtilmiştir. Yapı bugün Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Atatürk Araştırma ve Rehabilitasyon Merkezi olarak hizmet verir.
14.yy’da Osmanlı padişahı Orhan Bey zamanında beraberinde bir han ve camii ile inşa ettirilen Orhangazi Hamamı, alanda yer alıp günümüze ulaşmayı başarmış tek yapıdır. Kare planlı kubbeli yapı, Selçuklu ve Osmanlı döneminden mimari izler taşır. Günümüzde koruma altında olan yapı, kullanılmamaktadır.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Keçeli Hamamı, Osmanlı mimarisinden izler taşır. 14.yy’da inşa edilen yapı, kare planlıdır. Ilıklık, sıcaklık ve soyunma bölümlerine sahip olan tarihi hamam, günümüzde hizmet vermeye devam etmektedir.
Bursa ili Yenişehir ilçesinde yer alan Çarşı Hamamı’nın ne zaman ve kim tarafından yaptırıldığı hakkında net bir bilgi mevcut değildir. Yayınlarda yer alan bilgiler hamamın erkekler bölümünün 1957 yılında onarımdan geçtiğine işaret eder. Çifte Hamamlar olarak da adlandırılan yapının kadınlar kısmı soyunmalık, üç bölümlü ılıklık, iki eyvanlı sıcaklık ve iki halvet hücresi ile erkekler kısmıyla ortak kullanılan üç bölümlü su deposundan oluşur.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Kayıhan Hamamı, 15.yy’da dönemin vezirlerinden Koca Mehmed Paşa tarafından inşa ettirilir. Kayhan Hamamı olarak da anılan yapı, çifte hamam sınıfında bulunur. Ilıklık, sıcaklık ve soğukluk bölümlerine sahip olan yapı işlevini yitirmiş ve bir süre depo ve fabrika olarak kullanılmıştır. Hamam, Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından restore edilmesinin ardından restoran olarak düzenlenerek yakın zamanda hizmet vermeye başlamıştır.
Bursa ili İznik içesinde yer alan I. Murat Hamamı, mimari özelliklerinden dolayı 14.yy’da inşa edildiği düşünülür. Çifte hamam sınıfında olan hamam, Meydan Hamamı ve Eski Hamam isimleriyle de anılır. Restorasyonu yapılan hamam günümüzde I. Murat Hamamı Kültür Merkezi olarak hizmet vermektedir.
Bursa ili Osmangazi ilçesinde yer alan Muradiye Hamamı, 1426 yılında Sultan II. Murat tarafından inşa ettirilir. Tek hamam tipindeki yapı, yalnızca soğukluk ve sıcaklık bölümlerine sahip olarak inşa ettirilmiştir. Yapıda iki halvet kısmı bulunur. 1986 yılında restore edilerek yeniden hamam olarak kullanılmaya başlanan yapı, 2008-2010 tarihlerinde Osmangazi Belediyesi’nce restore edilmiştir. Yapı, 2014 yılında UNESCO Dünyası Mirası ilan edilen alan içerisinde yer alır.
Türkçe (TRY)